Change language

Zadania

Náboj Matematyczny 2015

Zadanie 1

Mały Karol jest ekscentrykiem, który nosi tylko pary skarpetek w różnych kolorach. W jego szafie znajdującej się w głębi ciemnej piwnicy jest 30 czerwonych, 40 zielonych i 40 niebieskich skarpetek. Karol wyciąga z szafy skarpetki jedną po drugiej, nie mogąc jednak rozpoznać koloru żadnej z nich. Jaka jest najmniejsza liczba skarpetek, które musi wyjąć z szafy, jeżeli chce mieć pewność uzyskania ośmiu dwukolorowych par skarpetek? Żadna skarpetka nie może być policzona w dwóch różnych parach.

Rozwiązanie

Wynik:

48


Gdyby Karol wyciągnął z szafy wszystkie zielone skarpetki i siedem skarpetek czerwonych, nie mógłby utworzyć ośmiu żądanych par, więc 47 to niewystarczająca liczba skarpetek. Jeśli natomiast Karol wyciągnie 48 skarpetek, to uzyska co najmniej 48 3 = 16 skarpetek pewnego koloru i co najmniej 48 40 = 8 skarpetek, z których żadna nie jest tego koloru. Tym samym będzie mógł połączyć niektóre skarpetki w 8 dwukolorowych par.

Statystyki
236
drużyn otrzymało
97.9%
drużyn rozwiązało
00:13:20
średni czas rozwiązywania

Zadanie 2

Przypuśćmy, że xy to dodatnie liczby całkowite spełniające x2 + 2y2 = 2468. Znajdź x, jeżeli wiadomo, że istnieje dokładnie jedna taka para (x,y) oraz 1234 = 282 + 2 152.

Rozwiązanie

Wynik:

30


Korzystając z danej równości 1234 = 282 + 2 152, otrzymujemy

2468 = 2(282 + 2 152) = (2 15)2 + 2 282.

Stąd wynika, że para (x,y) = (30,28) spełnia warunki zadania, a skoro wiemy, że istnieje dokładnie jedna para o tej własności, to x = 30.

Statystyki
236
drużyn otrzymało
69.9%
drużyn rozwiązało
00:38:18
średni czas rozwiązywania

Zadanie 3

Cyfrowy zegar wyświetla czas (godziny i minuty) w formacie dwudziestoczterogodzinnym. Przez ile minut w ciągu doby na wyświetlaczu zegara widoczna jest cyfra 5?

Rozwiązanie

Wynik:

450


W ciągu doby są dwie godziny w trakcie których cyfra 5 wyświetlana jest przez cały czas: 5 oraz 15. Stąd otrzymujemy 120 minut. W pozostałej części dnia piątkę można zobaczyć podczas ostatnich dziesięciu minut każdej godziny (co daje 22 10 = 220 minut) oraz pięciokrotnie podczas pozostałych pięćdziesięciu minut (skąd mamy 22 5 = 110 minut). Podsumowując, cyfra 5 widoczna jest na wyświetlaczu zegara przez dokładnie 120 + 220 + 110 = 450 minut w ciągu doby.

Statystyki
236
drużyn otrzymało
99.6%
drużyn rozwiązało
00:14:11
średni czas rozwiązywania

Zadanie 4

Duży prostokąt o obwodzie 136cm jest podzielony na siedem przystających prostokątów, jak na rysunku.

PIC

Jakie jest pole dużego prostokąta w cm2?

Rozwiązanie

Wynik:

1120


Zauważmy, że długości boków każdego z małych prostokątów pozostają w stosunku 2 : 5, wobec czego możemy oznaczyć je przez 2x oraz 5x. Długości boków dużego prostokąta wynoszą wówczas 10x oraz 7x, a zatem jego obwód jest równy 2 (10x + 7x) = 34x. Stąd wynika, że x = 4, więc szukane pole to 10 7 42 = 1120.

Statystyki
236
drużyn otrzymało
99.6%
drużyn rozwiązało
00:19:20
średni czas rozwiązywania

Zadanie 5

Pudełko czekoladek ma kształt trójkąta równobocznego o boku scm. Pudełko jest szczelnie wypełnione przez 2n czekoladek, z których n jest w kształcie trójkąta równobocznego o boku 1cm, a n — trójkąta równobocznego o boku 2cm. Jaka jest najmniejsza możliwa wartość s?

Rozwiązanie

Wynik:

10


Niech a będzie polem małej czekoladki, tzn. tej, której bok ma długość 1cm. Wówczas pole dużej czekoladki to 4a, łączne pole wszystkich czekoladek to na + 4na = 5na, a pole dna pudełka to s2a, gdyż aby otrzymać kształt pudełka wystarczy powiększyć małą czekoladkę s razy w każdym kierunku. Stąd wynika, że 5n = s2, więc liczba s jest wielokrotnością liczby 5. Można udowodnić, że nie jest możliwe zmieszczenie pięciu dużych czekoladek w pudełku o boku 5cm, więc s5. Łatwo natomiast znaleźć ułożenie 20 małych i 20 dużych czekoladek wewnątrz pudełka o boku 10cm.

PIC

Statystyki
236
drużyn otrzymało
83.5%
drużyn rozwiązało
00:45:44
średni czas rozwiązywania

Zadanie 6

Mały Karol wyrósł już ze swego ekscentryzmu i teraz nosi tylko pary skarpetek w tym samym kolorze. Ma też sporo nowych skarpetek, w jego szafie znajduje się teraz 20 brązowych, 30 czerwonych, 40 zielonych, 40 niebieskich, 30 czarnych i 20 białych skarpetek. Szafa jest jednak wciąż zlokalizowana w nieoświetlonej piwnicy. Jaka jest najmniejsza liczba skarpetek, które Karol musi wyjąć z szafy, aby mieć pewność uzyskania ośmiu par? Żadna skarpetka nie może być policzona w dwóch różnych parach.

Rozwiązanie

Wynik:

21


Z jednej strony, każdy zestaw wyciągniętych skarpetek będzie złożony z parzystej liczby skarpetek, które można sparować oraz pewnej liczby skarpetek, które pozostaną bez pary. Liczba skarpetek bez pary wyniesie co najwyżej sześć (liczba możliwych kolorów). Jeżeli Karol wyjmie 21 skarpetek ze swojej szafy, nie będzie mogło znaleźć się wśród nich dokładnie sześć skarpetek bez pary, gdyż 21 6 = 15 nie jest liczbą parzystą. Wobec tego będzie co najwyżej pięć pojedynczych skarpetek, a tym samym pozostałe skarpetki stworzą co najmniej 215 2 = 8 par. Z drugiej strony, wyciągnięcie 20 skarpetek może okazać się niewystarczające — jeżeli Karol wyciągnie siedem par białych skarpetek i po jednej skarpetce każdego z sześciu kolorów. Stąd wynika, że Karol musi wyciągnąć z szafy co najmniej 21 skarpetek.

Statystyki
236
drużyn otrzymało
93.2%
drużyn rozwiązało
00:26:35
średni czas rozwiązywania

Zadanie 7

Kwadrat i pięciokąt foremny są wpisane w ten sam okrąg i mają wspólny wierzchołek. Ile wynosi miara największego z kątów wewnętrznych wielokąta będącego częścią wspólną kwadratu i pięciokąta?

Rozwiązanie

Wynik:

153


Oznaczmy punkty jak na rysunku. Wówczas wielokąt AB1B2C1C2D1D2 jest częścią wspólną danego kwadratu i danego pięciokąta.

PIC

Skoro wielokąt jest symetryczny względem prostej AC, to wystarczy sprawdzić, który z kątów wewnętrznych przy wierzchołkach A, B1, B2, C1 jest największy. Oczywiście pierwszy z tych kątów ma miarę 90, a ostatni ma miarę 135. Ponieważ proste B2D1XY są równoległe, więc D1B2B1 = ∠Y XW = 108, skąd na mocy C1B2D1 = ∠CBD = 45 (B2D1 BD), kąt wewnętrzny przy wierzchołku B2 ma miarę 153. W końcu, skoro trójkąt B1BB2 jest prostokątny, to łatwo otrzymujemy, że miarą kąta przy wierzchołku B1 jest 117. Stąd szukany największy kąt to 153.

Statystyki
236
drużyn otrzymało
63.1%
drużyn rozwiązało
00:43:07
średni czas rozwiązywania

Zadanie 8

Koło numer 1 ma średnicę 48mm. Jaką średnicę powinno mieć koło numer 2, aby cały mechanizm działał poprawnie?

PIC

Rozwiązanie

Wynik:

20mm


Odczytawszy z rysunku liczby zębów każdego z kół, możemy zauważyć, że jeden pełny obrót koła numer 1 wymaga 20 15 = 4 3 obrotu podwójnego koła. Podobnie, gdy podwójne koło wykona jeden pełny obrót, koło numer 2 wykona 18 10 = 9 5 pełnego obrotu. Stąd, gdy koło numer 1 wykonuje jeden obrót, koło numer 2 wykonuje 4 3 9 5 = 12 5 pełnego obrotu. Obwód koła numer 2 musi być zatem równy 5 12 obwodu koła numer jeden. Stosunek obwodów kół jest równy stosunkowi długości ich średnic, więc możemy obliczyć, że średnica koła numer 2 ma długość 5 12 48mm = 20mm.

Statystyki
236
drużyn otrzymało
61.9%
drużyn rozwiązało
00:43:14
średni czas rozwiązywania

Zadanie 9

Na swoje 62-dniowe letnie wakacje w lipcu i sierpniu Włodek przygotował dokładny plan, w które dni będzie kłamał, a w które mówił prawdę. Następnie, Włodek k-tego dnia wakacji (dla każdego k od 1 do 62) stwierdzał, że zaplanował kłamanie w co najmniej k dni. Jak wiele spośród tych stwierdzeń było kłamstwami?

Rozwiązanie

Wynik:

31


Zauważmy, że jeżeli Włodek mówił prawdę jednego dnia, to musiał on również mówić prawdę każdego z dni poprzednich. Gdyby mówił prawdę tylko w ciągu k < 31 dni, otrzymalibyśmy sprzeczność z tym, że kłamał przez 62 k > 31 dni. Podobnie, gdyby Włodek mówił prawdę przez więcej niż 31 dni, oznaczałoby to że za mało kłamał. Stąd wnioskujemy, że Włodek kłamał dokładnie w 31 dni.

Statystyki
236
drużyn otrzymało
76.3%
drużyn rozwiązało
00:42:34
średni czas rozwiązywania

Zadanie 10

W grze w statki, która toczy się na planszy o wymiarach 9 × 9, nasz przeciwnik gdzieś ukrył lotniskowiec, reprezentowany przez prostokąt o wymiarach 5 × 1 lub 1 × 5. Jaka jest minimalna liczba strzałów, które musimy oddać, by choć raz trafić lotniskowiec, niezależnie od jego lokalizacji?

Rozwiązanie

Wynik:

16


Podział planszy z rysunku 1 pokazuje, że musimy strzelić co najmniej 16 razy — nie możemy ominąć żadnego z 16 prostokątów 5 × 1, gdyż któryś może być zajmowany przez lotniskowiec.

PIC

Z rysunku 2 widzimy, że 16 strzałów wystarcza — nie da się tak ustawić lotniskowca, by nie przechodził przez żadne zaciemnione pole.

PIC

Zatem odpowiedź to 16.

Statystyki
234
drużyny otrzymały
96.2%
drużyn rozwiązało
00:17:24
średni czas rozwiązywania

Zadanie 11

Jaka jest największa możliwa wartość wspólnego dzielnika różnych dodatnich liczb całkowitych a, b, c spełniających równość a + b + c = 2015?

Rozwiązanie

Wynik:

155


Skoro 5 13 31 = 2015 = a + b + c = NWD(a,b,c) (a0 + b0 + c0) dla pewnych różnych dodatnich liczb całkowitych a0, b0, c0, to otrzymujemy a0 + b0 + c0 6. Stąd NWD(a,b,c) może być równy co najwyżej 5 31 = 155. Wartość ta jest osiągana dla dowolnej trójki różnych dodatnich liczb całkowitych a0, b0, c0, sumujących się do 13. Na przykład przyjmując a0 = 1, b0 = 5, c0 = 7, uzyskujemy a = 1 155, b = 5 155, c = 7 155.

Statystyki
449
drużyn otrzymało
54.6%
drużyn rozwiązało
00:35:18
średni czas rozwiązywania

Zadanie 12

Pociąg towarowy składa się z lokomotywy (która zawsze jest na początku) oraz sześciu wagonów, z których każdy przewozi węgiel lub rudę żelaza. Ada próbowała zrobić zdjęcie pociągu, ale w kadrze zmieścił się tylko jeden wagon z rudą żelaza oraz dwa wagony z węglem znajdujące się bezpośrednio za nim. Wagony były wystarczająco niesymetryczne i dla Ady jasne było, gdzie jest przód wagonu, a gdzie tył. Jak wiele różnych pociągów można sfotografować tak, by otrzymać takie samo zdjęcie, jak zdjęcie Ady?

Rozwiązanie

Wynik:

31


Są cztery możliwości umieszczenia ciągu wagonów Z-W-W (Z — wagon z rudą żelaza, W — wagon z węglem) w składzie pociągu, a dla każdej z tych możliwości pociąg można uzupełnić na 23 sposobów. W taki sposób policzymy jednak dwukrotnie pociąg Z-W-W-Z-W-W. Ostatecznie liczba różnych pociągów to 4 23 1 = 31.

Statystyki
440
drużyn otrzymało
78.2%
drużyn rozwiązało
00:36:06
średni czas rozwiązywania

Zadanie 13

Bryła zbudowana z pewnej liczby identycznych sześcianów wygląda jak „1” od tyłu i jak „3” od góry (rysunek). Ile sześcianów można ujrzeć patrząc na tę bryłę od prawej strony, jeżeli wiadomo, że składa się ona z największej możliwej liczby sześcianów?

PIC

Uwaga: Poniższy rysunek przedstawia sześcian oraz odpowiednio widok tego sześcianu od tyłu i od góry.

PIC

Rozwiązanie

Wynik:

17


Opisana bryła mieści się w pudełku o szerokości dwóch sześcianów, wysokości pięciu sześcianów i długości pięciu sześcianów. Podzielmy takie pudełko na pół i przeanalizujmy oddzielnie dwie części o wymiarach 1 × 5 × 5. Gdy patrzymy na opisaną bryłę od przodu, widzimy lustrzane odbicie cyfry „1”. Wobec tego w prawej części pudełka jest jeden kwadrat widoczny od przodu oraz pięć kwadratów widocznych od góry. Jedynym sposobem na uzyskanie takiego efektu jest umieszczenie pięciu sześcianów w jednym rzędzie. Podobnie dla lewej części pudełka, jest pięć kwadratów widocznych od przodu oraz trzy kwadraty widoczne od góry, więc największą możliwą liczbę sześcianów uzyskamy wtedy, gdy ustawimy po pięć sześcianów w każdej z trzech kolumn.

Uzyskana struktura jest przedstawiona na poniższym rysunku. Gdy spojrzymy na nią od prawej strony, ujrzymy 17 sześcianów

PIC

Statystyki
429
drużyn otrzymało
85.1%
drużyn rozwiązało
00:32:13
średni czas rozwiązywania

Zadanie 14

Powiemy, że dodatnia liczba całkowita n jest nábojowa, jeżeli suma cyfr tej liczby jest podzielna przez 17 oraz suma cyfr liczby n + 10 także jest podzielna przez 17. Jaka jest najmniejsza liczba nábojowa?

Rozwiązanie

Wynik:

7999


Oznaczmy sumę cyfr liczby r przez Q(r). Jeżeli cyfra dziesiątek liczby n jest różna od 9, to Q(n + 10) = Q(n) + 1. Wobec tego cyfrą dziesiątek liczby n musi być 9. Z kolei jeżeli cyfra setek jest różna od 9, to Q(n + 10) = Q(n) 8. Jeśli cyfra setek jest równa 9, a cyfra tysięcy jest różna od 9, to Q(n + 10) = Q(n) 17, więc istnieje możliwość, że obie liczby Q(n)Q(n + 10) są podzielne przez 17. By uzyskać najmniejszą możliwą wartość n, przypuśćmy, że cyfry dziesiątek i setek liczby n są równe 9 oraz Q(n) = 2 17 = 34. Suma wszystkich cyfr oprócz cyfr dziesiątek i setek spełnia wówczas nierówność 34 2 9 = 16 < 2 9, co oznacza, że oprócz nich wystarczą dwie cyfry. Łatwo teraz zauważyć, że n = 7999 to szukana najmniejsza liczba nábojowa.

Statystyki
421
drużyn otrzymało
78.6%
drużyn rozwiązało
00:33:37
średni czas rozwiązywania

Zadanie 15

Przedsiębiorstwo autobusowe obsługuje linię między miastami AD z przystankami w miastach BC (w tej właśnie kolejności). Cena biletu jest wprost proporcjonalna do odległości przemierzanej przez autobus na danej trasie. Na przykład bilet z A do C kosztuje tyle samo, co łącznie bilety z A do B oraz z B do C. W ofercie nie ma jednak biletów powrotnych, są tylko bilety w jedną stronę. Dominik, zapalony kolekcjoner biletów autobusowych, chciałby zebrać bilety o wszystkich możliwych cenach, bez względu na kierunek podróży. Jak dotąd ma w swojej kolekcji bilety kosztujące 10, 40, 50, 6070. Jakie są możliwe ceny brakującego biletu?

Rozwiązanie

Wynik:

20, 110


Załóżmy najpierw, że Dominik ma już w swojej kolekcji najdroższy z biletów (czyli ten z A do D). Wówczas jego cena jest równa 70. Ponieważ jest to także suma cen trzech biletów na trasach AB, BCCD, z których co najmniej dwa są już posiadane przez Dominika, więc jedyną możliwością jest, aby ceny tych biletów były równe 10, 2040, a zatem brakującą ceną jest 20. Bezpośrednio sprawdzamy, że ceny te mogą być tak dopasowane do poszczególnych odcinków trasy, aby zgadzały się z pozostałymi cenami biletów.

Jeżeli najdroższy bilet jest tym, którego brakuje, to bilet kosztujący 70 musi być na podróż z jednym przystankiem. Jedyną możliwością przedstawienia liczby 70 jako sumy cen dwóch biletów już posiadanych przez Dominika jest 10 + 60. Stąd wnosimy, że bezpośredni bilet między pozostałymi dwoma miastami na trasie kosztuje 40. Wówczas najdłuższa podróż kosztuje 10 + 40 + 60 = 110. Znów nietrudno sprawdzić, że otrzymane wartości spełniają warunki zadania.

Statystyki
410
drużyn otrzymało
82.2%
drużyn rozwiązało
00:35:34
średni czas rozwiązywania

Zadanie 16

Podczas zakupów, Sławek zwrócił uwagę na zegarek, który jest zapakowany w przezroczyste prostokątne opakowanie. Zegarek jest tak ułożony, że środek pudełka oraz środek zegarka (tzn. punkt wspólny jego wskazówek) się pokrywają. Krótszy bok opakowania ma długość 3cm. Sławek zauważył, że w południe wskazówka zegarowa wskazuje środek krótszego boku pudełka, a o godzinie pierwszej — róg pudełka. Jak daleko od siebie znajdują się punkty na brzegu opakowania, które są wskazywane przez wskazówkę godzinową o godzinach odpowiednio pierwszej i drugiej?

Rozwiązanie

Wynik:

3cm


Oznaczmy przez Px punkt na brzegu pudełka, który jest wskazywany przez wskazówkę zegarową o godzinie x. Niech ponadto C będzie środkiem pudełka. Z równości P2CP1 = P3CP2 = 36012 = 30 widzimy, że P2 jest środkiem trójkąta równobocznego CCP1, gdzie C oznacza odbicie punktu C względem punktu P3. Szukana odległość P1P2 jest równa 23 wysokości trójkąta równobocznego o boku 3cm, czyli P1P2 = 2 3 1 2 3 3cm = 3cm.

PIC

Statystyki
398
drużyn otrzymało
71.4%
drużyn rozwiązało
00:35:12
średni czas rozwiązywania

Zadanie 17

Znajdź dziewięciocyfrową liczbę składającą się z cyfr 1,2,,9 ustawionych w pewnej kolejności, o tej własności, że jej każde dwie kolejne cyfry tworzą liczbę dwucyfrową, którą można przedstawić w postaci iloczynu k l, gdzie k,l {1,2,,9}.

Rozwiązanie

Wynik:

728163549


Niech x,y {1,2,,9} będą różnymi cyframi. Parę xy nazwiemy dopuszczalną, jeżeli istnieją liczby k,l {1,2,,9} o tej własności, że 10x + y = kl. Ponieważ jedyną dopuszczalną parą zawierającą cyfrę 9 jest 49, więc segment 49 musi występować na końcu szukanej liczby dziewięciocyfrowej z. Są dwie dopuszczalne pary, w których występuje cyfra 7: 27 oraz 72. Nie mogą one wystąpić jednocześnie w liczbie z, a koniec jest już zajęty, skąd wniosek, że segment 72 musi znajdować się na początku liczby z. Dopuszczalnymi parami zawierającymi cyfrę 818, 28, 4881. Skoro liczba 4 została już użyta do utworzenia segmentu 49, jedyną możliwością pojawienia się cyfry 8 jest jej wystąpienie w segmencie postaci 281. Wobec tego z = 728149. Pozostaje uporać się z cyframi 3, 56. Ponieważ ani 13, ani 34 nie jest parą dopuszczalną, więc jedyną dopuszczalną parą xy, w której x {5,6}y = 3, jest 63. Uzyskujemy z = 728163549 i bezpośrednio sprawdzamy, że liczba ta spełnia warunki zadania.

Statystyki
378
drużyn otrzymało
87.0%
drużyn rozwiązało
00:30:22
średni czas rozwiązywania

Zadanie 18

Znajdź największą liczbę pierwszą p mniejszą od 210 o tej własności, że liczba 210 p jest złożona.

Uwaga: Liczba 1 nie jest ani pierwsza, ani złożona.

Rozwiązanie

Wynik:

89


Zamiast szukać największej liczby pierwszej p, zajmiemy się znalezieniem najmniejszej liczby złożonej n, dla której liczba 210 n jest pierwsza. Mamy 210 = 2 3 5 7, więc gdyby liczba n była podzielna przez 2, 3, 5 lub 7, to w konsekwencji także liczba 210 n, w szczególności — liczba ta nie byłaby pierwsza. Najmniejszą liczbą złożoną, która nie została wykluczona jako wartość n, jest 112, skąd uzyskujemy p = 120 121 = 89. Liczba 89 jest pierwsza, więc rozwiązanie jest zakończone.

Statystyki
363
drużyny otrzymały
61.2%
drużyn rozwiązało
00:36:25
średni czas rozwiązywania

Zadanie 19

Rada rodziców III LO w Krakowie postanowiła kupić pewną liczbę ołówków i rozdać je uczniom pierwszych klas. W szkole są trzy oddziały klas pierwszych: Ia, Ib i Ic. Wiadomo, że gdyby ołówki zostały rozdane po równo wszystkim uczniom, każdy otrzymałby po 9 ołówków. Gdyby zostały rozdane po równo uczniom klasy Ia, każdy uczeń tej klasy dostałby po 30 ołówków. Jeśli zostałyby rozdane tylko uczniom klasy Ib, każdy z nich otrzymałby po 36 ołówków. Po ile ołówków dostałby każdy uczeń klasy Ic, gdyby postanowiono je rozdać uczniom tylko tej klasy?

Rozwiązanie

Wynik:

20


Oznaczmy przez o liczbę ołówków oraz przez a, b, c liczby uczniów odpowiednich klas. Z warunków zadania wiemy, że o = 9(a + b + c), o = 30ao = 36b. Chcemy znaleźć wartość wyrażenia oc. Podstawiając a = o30b = o36 w pierwszym równaniu, dostajemy

o = 3 10o + 1 4o + 9c, 9 20o = 9c, o c = 20.
Statystyki
351
drużyn otrzymało
87.5%
drużyn rozwiązało
00:16:43
średni czas rozwiązywania

Zadanie 20

Znajdź wszystkie czterocyfrowe kwadraty liczb naturalnych, których zarówno pierwsze dwie cyfry, jak i ostatnie dwie, tworzą liczby będące kwadratami dodatnich liczb całkowitych (druga liczba może rozpoczynać się zerem).

Rozwiązanie

Wynik:

1681


Skoro dla k 50 zachodzi nierówność (k + 1)2 k2 > 100, to 502 = 2500 jest jedynym czterocyfrowym kwadratem rozpoczynającym się od 25 (podobne własności mają liczby 3600, 4900, 64008100). Wobec tego pierwszymi dwiema cyframi szukanej liczby muszą być 16, a jedynym kwadratem większym od 1600 i mniejszym od 1700 jest 412 = 1681. Bezpośrednio sprawdzamy, że liczba ta spełnia warunki zadania.

Statystyki
334
drużyny otrzymały
72.2%
drużyn rozwiązało
00:27:07
średni czas rozwiązywania

Zadanie 21

Kierowca ciężarówki zwykle pokonuje dystans między dwoma miastami jadąc autostradą ze stałą prędkością. Niestety, podczas ostatniego przejazdu na niektórych odcinkach autostrady trwał remont, w wyniku czego kierowca musiał podczas jazdy na tych odcinkach zredukować prędkość o jedną czwartą. W wyniku tego w czasie, w którym zwykle pokonałby całą trasę, udało mu się przebyć tylko sześć siódmych jej długości. Jaką część czasu poświęconego na przebycie tej drogi kierowca jechał przez remontowane odcinki?

Rozwiązanie

Wynik:

47


Niech x oznacza część czasu spędzoną na jeździe remontowanymi odcinkami. Wówczas 1 x jest częścią czasu spędzoną na pozostałych odcinkach autostrady. To daje nam równanie

6 7 = 3 4x + 1 x,

z którego wyliczamy x = 47.

Statystyki
315
drużyn otrzymało
71.1%
drużyn rozwiązało
00:25:43
średni czas rozwiązywania

Zadanie 22

Prostokąt o wymiarach całkowitych został rozcięty na dwanaście kwadratów o następujących długościach boków: 2, 2, 3, 3, 5, 5, 7, 7, 8, 8, 9, 9. Ile wynosi obwód wyjściowego prostokąta?

Rozwiązanie

Wynik:

90


Sumując pola kwadratów, dochodzimy do wniosku, że pole prostokąta jest równe 464 = 24 29. Obydwa wymiary prostokąta muszą być równe co najmniej 9, skoro z tego prostokąta został wycięty kwadrat o boku 9. W związku z tym jedynym możliwym rozkładem jest 16 29, skąd obwód prostokąta jest równy 2 (16 + 29) = 90.

Uwaga: Istnieje sposób rozcięcia prostokąta, który spełnia warunki zadania:

PIC

Statystyki
303
drużyny otrzymały
75.9%
drużyn rozwiązało
00:21:34
średni czas rozwiązywania

Zadanie 23

Kwadratowa kartka papieru jest zagięta w taki sposób, że jeden z jej wierzchołków leży dokładnie na jednej z krawędzi kartki. Jak pokazano na rysunku, pewien trójkąt wychodzi poza wyjściowy kwadrat. Długość boku tego trójkąta przyległego do linii zgięcia wynosi 8cm, a długość boku przyległego do boku kwadratu jest równa 6cm.

PIC

Jaka jest długość boku kartki?

Rozwiązanie

Wynik:

36cm


PIC

Bezpośrednio rachując na kątach, stwierdzamy, że wszystkie trójkąty prostokątne znajdujące się na ilustracji do treści zadania są podobne. Jeśli oznaczymy długości boków trójkąta w prawym dolnym rogu przez 6x, 8x oraz — zgodnie z twierdzeniem Pitagorasa — 10x, to po rozłożeniu kartki okaże się, że jej bok ma długość 18x. To oznacza, że lewy dolny trójkąt ma jeden z boków długości 18x 6x = 12x, jak pokazano na rysunku. Pozostałe boki tego trójkąta mają długości 9x oraz 15x, co wynika z faktu, że skala podobieństwa między omawianym trójkątem, a trójkątem opisanym wcześniej wynosi 32. Możemy teraz zauważyć, że długość boku danej kartki to także 15x + 6, skąd otrzymujemy x = 2. To oznacza, że długość boku kartki papieru to 36cm.

Statystyki
283
drużyny otrzymały
70.0%
drużyn rozwiązało
00:22:43
średni czas rozwiązywania

Zadanie 24

Statek parowy przepływa przez kanał ze stałą prędkością. Maciek chciałby zmierzyć jego długość. Podczas gdy statek powoli sunie do przodu, chłopiec idzie brzegiem kanału ze stałą prędkością, przechodząc od rufy do dziobu w 240 krokach. Następnie odwraca się i zaczyna iść z powrotem w kierunku rufy, osiągając ją po 60 krokach. Jaka jest długość statku parowego w krokach?

Rozwiązanie

Wynik:

96


Podczas swojej wędrówki Maciek zrobił 300 kroków, zaś statek przesunął się o 240 60 = 180 kroków. Zatem w czasie gdy Maciek pokonuje 60 kroków, statek przesuwa się o 180 : 5 = 36 kroków. Maciek dociera do rufy po 60 krokach, tak więc długość statku wynosi 60 + 36 = 96.

Statystyki
269
drużyn otrzymało
55.8%
drużyn rozwiązało
00:28:45
średni czas rozwiązywania

Zadanie 25

Liczba 137641 = 3712 to najmniejsza liczba sześciocyfrowa o tej własności, że wykreślając z niej trzy parami różne cyfry można otrzymać pierwiastek kwadratowy z tej liczby: 137641. Znajdź największą liczbę sześciocyfrową o tej własności.

Rozwiązanie

Wynik:

992016 = 9962


Niech (1000 n)2 będzie szukaną liczbą sześciocyfrową (n 1). Korzystając ze związku (1000 n)2 = 1000 (1000 2n) + n2, możemy łatwo obliczyć wartości kwadratów dla n = 1,2,3,4,: 9992 = 998001, 9982 = 996004, 9972 = 994009, 9962 = 992016, Pozostaje zauważyć, że cyfry 2, 0, 1 są parami różne oraz 992016 = 996 jest pierwiastkiem kwadratowym z 992016. Stąd 992016 jest szukaną liczbą.

Statystyki
248
drużyn otrzymało
47.6%
drużyn rozwiązało
00:24:45
średni czas rozwiązywania

Zadanie 26

Teodor wpisał na klawiaturze kalkulatora pewną trzycyfrową liczbę. Michał, który siedział naprzeciwko, zauważył, że gdy się popatrzy na wyświetlacz do góry nogami, można odczytać liczbę, która jest większa o 369 od tej faktycznie wpisanej. Jaką liczbę wpisał Teodor?

Uwaga: Kalkulator ma standardowy elektroniczny wyświetlacz, cyfry wyglądają tak jak na rysunku poniżej:

PIC

Rozwiązanie

Wynik:

596


Zauważmy, że po odwróceniu, cyfra albo nie zmienia się (0, 2, 5, 8), albo zmienia się (6 9), albo dostajemy znak, który nie jest cyfrą (1, 3, 4, 7). Jeżeli obrócimy liczbę o cyfrach 0, 2, 5, 8 do góry nogami, zmienimy kolejność jej cyfr. Różnica dwóch takich liczb trzycyfrowych będzie podzielna przez 99, ponieważ (a + 10b + 100c) (c + 10b + 100a) = 99(c a). Wiemy, że 99 369, zatem liczba wpisana przez Teodora musi zawierać 6 lub 9.

Gdyby cyfra 9 znajdowała się na pierwszej pozycji, odwrócona liczba miałaby 6 na ostatniej pozycji, skąd ostatnią cyfrą wyjściowej liczby musiałoby być 7 (aby różnica wynosiła 369). To jest niemożliwe, gdyż 7 po obróceniu przestaje być cyfrą. Z analogicznych powodów, 9 nie może być na ostatniej pozycji, a także 6 nie może być na pierwszej ani środkowej pozycji. Obie pozostałe możliwości, czyli 9 na środkowej pozycji i 6 na ostatniej pozycji, prowadzą do jedynego rozwiązania: 596.

Statystyki
234
drużyny otrzymały
70.1%
drużyn rozwiązało
00:21:09
średni czas rozwiązywania

Zadanie 27

Na wyspie Na-boi żyją trzy rodziny. Do każdej z nich należy dwóch synów i dwie córki. Na ile sposobów można zaaranżować sześć heteroseksualnych małżeństw pomiędzy tymi osobami, zakładając, że małżeństwa pomiędzy rodzeństwem są zabronione?

Rozwiązanie

Wynik:

80


Oznaczmy rodziny jako A, B, C. Jeśli synowie z A ożenią się z córkami z jednej rodziny (bez straty ogólności B), córki z A muszą poślubić synów z C (w przeciwnym wypadku któryś z synów z C musiałby się ożenić z własną siostrą). Stąd wynika, że synowie z B muszą się ożenić z córkami z C. To daje nam 2 23 = 16 możliwości — możemy najpierw na dwa sposoby dobrać rodziny, a następnie dla każdej pary synów z jednej rodziny decydujemy na dwa sposoby, z którymi dokładnie kobietami się ożenią.

Gdyby synowie z A ożenili się z córkami z dwóch różnych rodzin, ich siostry muszą postąpić tak samo, aby uniknąć małżeństwa w obrębie jednej rodziny. Dwóch synów z A może tak wybrać żony na osiem sposobów, analogicznie córki z A. Po tych wyborach, w każdej z rodzin BC pozostaje po jednym synu i jednej córce, którzy są niesparowani. Widzimy, że możemy ich poprawnie dobrać w pary na dokładnie jeden sposób. Zatem w tym wypadku mamy 8 8 = 64 sposoby.

Łącznie daje nam to 16 + 64 = 80 różnych sposobów zaaranżowania małżeństw zgodnie z warunkami zadania.

Statystyki
212
drużyn otrzymało
39.2%
drużyn rozwiązało
00:27:37
średni czas rozwiązywania

Zadanie 28

Jacek i Marta upiekli bardzo dużą pizzę składającą się z 50 jednakowych kawałków w kształcie wycinka koła. Na pizzy rozłożyli oliwki w taki sposób, że liczby oliwek na kolejnych kawałkach zgodnie z ruchem wskazówek zegara to 1,2,3,,50. Teraz chcą podzielić pizzę na dwie równe połówki jednym prostym cięciem pomiędzy kawałkami w taki sposób, aby na połówce Jacka znalazło się dwa razy więcej oliwek niż na połówce Marty. Znajdź łączną liczbę oliwek znajdujących się na czterech kawałkach przyległych do linii cięcia.

Rozwiązanie

Wynik:

68, 136


Ponumerujmy kawałki pizzy przy pomocy liczb oliwek, które się na nich znajdują. Zauważmy, że linia cięcia nie może rozdzielać kawałków 150 (albo 2526), gdyż

2 (1 + 2 + + 25) < 26 + 27 + + 50.

Wobec tego możemy założyć, że n, n + 1, n + 25, n + 26 to numery kawałków przyległych do linii cięcia, gdzie 1 n 24. Suma tych czterech numerów wynosi 4n + 52. Bezpośrednio liczymy, że (n + 1) + (n + 2) + + (n + 25) = 25n + 1 2 25 26 = 25(n + 13) oraz 1 + 2 + + 50 = 1 2 50 51 = 25 51. Są więc dwa przypadki:

25(n + 13) = 1 3 25 51 = 25 17lub25(n + 13) = 2 3 25 51 = 25 34.

W pierwszym przypadku otrzymujemy n = 4 i szukaną sumę równą 4n + 52 = 68. Drugi przypadek prowadzi do n = 21 oraz 4n + 52 = 136. Istnieją więc dwie liczby spełniające warunki zadania: 68 oraz 136.

Statystyki
185
drużyn otrzymało
42.2%
drużyn rozwiązało
00:26:22
średni czas rozwiązywania

Zadanie 29

Znajdź wszystkie liczby pierwsze p o tej własności, że liczba 19p + 1 jest sześcianem pewnej liczby całkowitej.

Rozwiązanie

Wynik:

421


Jeżeli p jest liczbą pierwszą spełniającą dane warunki, to istnieje liczba całkowita k > 2 taka, że k3 = 19p + 1. Otrzymujemy stąd równanie

19p = k3 1 = (k 1)(k2 + k + 1).

Skoro k > 2, to obydwie liczby po prawej stronie powyższej równości są dzielnikami właściwymi liczby 19p (czyli większymi od 1 i mniejszymi od 19p). Ponieważ 19p jest iloczynem dwóch liczb pierwszych, więc k 1 = 19 lub k2 + k + 1 = 19. Pierwszy przypadek prowadzi do k = 20p = 400 + 20 + 1 = 421, a 421 jest liczbą pierwszą. W drugim przypadku równanie kwadratowe k2 + k 18 = 0 nie ma pierwiastków całkowitych. Stąd wniosek, że p = 421 jest jedyną liczbą spełniającą warunki zadania.

Statystyki
163
drużyny otrzymały
53.4%
drużyn rozwiązało
00:15:48
średni czas rozwiązywania

Zadanie 30

Na boku AD równoległoboku ABCD wybrano taki punkt E, że 2 AE = ED, a na boku AB wybrano taki punkt F, że 2 AF = FB. Proste CFCE przecinają przekątną BD odpowiednio w punktach GH. Jaką część powierzchni równoległoboku ABCD zajmuje pięciokąt AFGHE?

Rozwiązanie

Wynik:

7 30


W poniższym rozwiązaniu przez [F] będziemy oznaczać pole figury F. Z faktu, że EHDCHB są trójkątami podobnymi, dostajemy równanie

BH HD = BC ED = AD 2 3 AD = 3 2.

Analogicznie, z podobieństwa trójkątów FBG oraz CDG, otrzymujemy DG GB = 3 2. Zatem DH = BG = 2 5 DBHG = 1 5 DB. Korzystając z równości

[ECD] = 2 3[ACD] = 2 3 1 2[ABCD] = [FBC],

uzyskujemy

[AFGHE] = [AFCE] [GCH] = (1 3 1 5 1 2 )[ABCD] = 7 30[ABCD].

Statystyki
147
drużyn otrzymało
31.3%
drużyn rozwiązało
00:26:20
średni czas rozwiązywania

Zadanie 31

Znajdź największą liczbę pięciocyfrową składającą się z niezerowych cyfr, która ma poniższe własności:

Rozwiązanie

Wynik:

85595


Niech abcde¯ będzie taką liczbą pięciocyfrową, że abc¯ = 9 de¯cde¯ = 7 ab¯. Mamy wówczas

63 de¯ = 7 abc¯ = 70 ab¯ + 7c = 10 cde¯ + 7c = 1007c + 10 de¯,

skąd de¯ = 1007c 53 = 19c. Analogicznie, ab¯ = 17c. Jeśli c 6, to liczby 17c and 19c są większe od 100. Zatem największa możliwa wartość c to 5, a największa możliwa wartość liczby 17119c to 85595.

Statystyki
125
drużyn otrzymało
54.4%
drużyn rozwiązało
00:20:16
średni czas rozwiązywania

Zadanie 32

Każdy z dwunastu bystrych studentów siedzących w kółku otrzymał jedną kartę losowo wybraną z dwunastu, wśród których było 9 kart pustych oraz trzy specjalne, oznaczone J, Q, K. Każdy spojrzał na swoją kartę, a następnie podał ją swojemu sąsiadowi siedzącemu z prawej strony. Proces ten był kontynuowany i po każdym spojrzeniu w karty wszyscy byli jednocześnie proszeni o podniesienie ręki jeśli są w stanie bez wątpienia stwierdzić, kto trzyma którą z kart specjalnych w danym momencie. Nikt nie podniósł ręki po obejrzeniu czterech kart. Dokładnie jeden student podniósł rękę po obejrzeniu swojej piątej karty. Następnie x innych studentów podniosło ręce po zobaczeniu szóstej karty, a y — po zobaczeniu siódmej. Znajdź iloczyn xy.

Rozwiązanie

Wynik:

42


Pierwszy student który podniósł rękę jest pierwszą osobą, która ujrzała wszystkie trzy karty specjalne. To oznacza, że student ten musiał otrzymać kartę specjalną jako piątą z kolei, gdyż w przeciwnym przypadku mógłby podnieść rękę wcześniej. Co więcej, musiał on również otrzymać jedną z kart specjalnych na samym początku, gdyż w przeciwnym razie jego sąsiad siedzący po lewej stronie zobaczyłby wszystkie trzy karty specjalne jeszcze w poprzedniej kolejce. Oznaczmy przez K1 pierwszą kartę, przez K3 piątą kartę, a przez K2 pozostałą kartę specjalną, którą zobaczył omawiany student. Po późniejszych spojrzeniach na swoje karty, dokładnie ci studenci, którzy widzieli K2 i co najmniej jedną z pozostałych dwóch kart specjalnych mogą wydedukować pozycje wszystkich specjalnych kart — pozycje kart K1 oraz K3 są znane wszystkim, ale pozostali nie wiedzą, która z nich jest gdzie. Łatwo zauważyć, że po sześciu kolejkach dokładnie sześciu studentów widziało K2 i co najmniej jedną z pozostałych dwóch kart specjalnych, a po siedmiu kolejkach jest dokładnie siedmiu takich studentów. Wynika stąd, że x = 6, y = 7 i w konsekwencji xy = 42.

Statystyki
107
drużyn otrzymało
25.2%
drużyn rozwiązało
00:23:50
średni czas rozwiązywania

Zadanie 33

Wewnątrz równoramiennego trójkąta prostokątnego o przeciwprostokątnej długości 1 znajduje się siedem kół, jak pokazano na rysunku poniżej:

PIC

Jakie jest łączne pole wszystkich kół?

Rozwiązanie

Wynik:

π322 4 = π(12)2 4 = π 1 4(1+2)2 = π 1 4(3+22)


Zauważmy, że oś symetrii równoramiennego trójkąta prostokątnego dzieli go na dwa trójkąty przystające, z których każdy jest 2 razy mniejszy do wyjściowego — w takim samym stosunku pozostają więc promienie okręgów wpisanych w trójkąty. To oznacza, że każde nowe koło wpisane ma pole dwa razy mniejsze od pola dotychczasowego koła wpisanego. Innymi słowy, łączne pole wszystkich kół wpisanych nie zmienia się, gdy dowolne z nich zastąpimy dwoma mniejszymi, wynikającymi z opisanego wyżej podziału trójkąta. Pozostaje więc wyznaczyć pole koła wpisanego w wyjściowy trójkąt — promień tego koła obliczamy korzystając z równości odpowiednich odcinków stycznych. Skoro długości przyprostokątnych dużego trójkąta są równe 2 2 (z twierdzenia Pitagorasa), a promienie okręgu wpisanego poprowadzone do przyprostokątnych wyznaczają wraz z nimi kwadrat, to otrzymujemy, że promień ma długość 2 2 1 2. Stąd wynika, że szukane pole wynosi

π3 22 4 .

Statystyki
92
drużyny otrzymały
37.0%
drużyn rozwiązało
00:22:48
średni czas rozwiązywania

Zadanie 34

Znajdź wszystkie liczby pierwsze p o tej własności, że liczba p + 11 jest dzielnikiem liczby p(p + 1)(p + 2).

Rozwiązanie

Wynik:

7, 11, 19, 79


Skoro p jest liczbą pierwszą, to p = 11 (w tym przypadku warunki zadania są spełnione) albo liczby pp + 11 są względnie pierwsze. W drugim przypadku dany iloczyn jest podzielny przez p + 11 wtedy i tylko wtedy, gdy liczba (p + 1)(p + 2) = (p + 11)(p 8) + 90 jest podzielna przez p + 11, a tym samym p + 1190. Ostatnia podzielność ma miejsce tylko dla liczb pierwszych p należących do zbioru {7,19,79}.

Statystyki
70
drużyn otrzymało
44.3%
drużyn rozwiązało
00:19:42
średni czas rozwiązywania

Zadanie 35

Prosionek piwniczny (Porcellio scaber) to gatunek stonogi mającej czternaście nóżek. Mama stonoga ma dużo identycznych skarpetek i butów, które przygotowała dla swoich dzieci na nadchodzącą zimę. Wyjaśniła małemu prosionkowi Łukaszowi, że może założyć swoje skarpetki i buty w dowolnej kolejności, ale musi pamiętać, by na każdą nogę z osobna najpierw założyć skarpetkę, a dopiero potem buta. Na ile sposobów mały Łukasz może ubrać wszystkie swoje nóżki?

Rozwiązanie

Wynik:

28! 214


Sposób ubioru nóżek prosionka Łukasza może być reprezentowany przez umieszczenie w 28 polach prostokąta 1 × 28 czternastu skarpetek i czternastu butów, przy czym skarpetka zakładana na daną nogę powinna znaleźć się w polu na lewo od pola, w którym znajduje się but zakładany na tę nogę. Dla pierwszej pary skarpetka-but jest (28 2) możliwości wyboru pól, w których zostaną umieszczone. Dla drugiej pary zostaje tylko 26 pól, skąd (26 2) możliwości. Rozumując analogicznie, dochodzimy w końcu do sytuacji, w której zostają tylko dwa pola i dokładnie (2 2) = 1 możliwość rozmieszczenia ostatniej pary skarpetka-but. Wobec tego wynikiem jest

( 28 2) ( 26 2) ( 24 2) (2 2) = 28! 214.

Statystyki
56
drużyn otrzymało
35.7%
drużyn rozwiązało
00:16:27
średni czas rozwiązywania

Zadanie 36

Niech x będzie liczbą rzeczywistą spełniającą równanie x3 + 4x = 8. Znajdź wartość wyrażenia x7 + 64x2.

Rozwiązanie

Wynik:

128


Wystarczy podstawić x3 = 8 4x do danego wyrażenia w następujący sposób:

x7+64x2 = x(x3)2+64x2 = x(84x)2+64x2 = 64x+16x3 = 16(x3+4x) = 128.

Statystyki
41
drużyn otrzymało
34.1%
drużyn rozwiązało
00:27:31
średni czas rozwiązywania

Zadanie 37

W trójkącie równoramiennym ABC o podstawie AB dwusieczna kąta ACB przecina prostą AB w punkcie D, a dwusieczna kąta BAC przecina prostą BC w punkcie E. Wyznacz ∠BAC, jeśli wiadomo, że AE = 2 CD.

Rozwiązanie

Wynik:

36


Niech F będzie takim punktem na odcinku BC, że AE DF. Mamy DF = 1 2AE = CD, więc FCD to trójkąt równoramienny o podstawie FC. Przyjmijmy oznaczenie φ = ∠BAC. Wówczas

∠AEC = ∠DFC = ∠FCD = ∠DCA = 90 φ.

W końcu, skoro ∠CAE = 1 2φ, to otrzymujemy

1 2φ + 3(90 φ) = 180,

skąd φ = 36.

PIC

Statystyki
35
drużyn otrzymało
31.4%
drużyn rozwiązało
00:13:13
średni czas rozwiązywania

Zadanie 38

Dany jest ciąg liczb rzeczywistych (an), w którym a1 = 2015 oraz a1 + a2 + + an = n2 an dla każdego n 1. Znajdź a2015.

Rozwiązanie

Wynik:

1 1008


Odejmując stronami zależności rekurencyjne dla n oraz n 1, otrzymujemy an = n2 an (n 1)2 an1, co można uprościć do an = n1 n+1an1. Stąd

an = n 1 n + 1 n 2 n n 3 n 12 4 1 3 a1 = 2a1 n(n + 1),

a zatem a2015 = 22015 20152016 = 1 1008.

Statystyki
27
drużyn otrzymało
59.3%
drużyn rozwiązało
00:13:40
średni czas rozwiązywania

Zadanie 39

Kasia i Ania wymyśliły następującą grę: Pokolorowały każdą ze ścian dwóch symetrycznych dwunastościennych kostek na czerwono, zielono lub niebiesko w taki sposób, aby każdy z kolorów pojawił się na każdej z kostek co najmniej raz oraz aby w sumie były dokładnie cztery niebieskie ściany na pierwszej kostce. Jeżeli po rzucie tak przygotowanymi kośćmi na obu wypadnie ściana tego samego koloru, wygrywa Kasia, w przeciwnym wypadku wygrywa Ania. Załóżmy, że kolory ścian są tak dobrane, aby każda z dziewczynek miała jednakową szansę na zwycięstwo. Ile ścian koloru zielonego znajduje się na drugiej kostce?

Rozwiązanie

Wynik:

1, 9


Oznaczmy przez c1, z1, n1, c2, z2, n2 liczby ścian odpowiednich kolorów na odpowiednich kostkach. Wiemy, że c1 + z1 + n1 = 12, c2 + z2 + n2 = 12 oraz n1 = 4. Co więcej, spośród wszystkich 122 = 144 możliwych wyników rzutu kośćmi, dokładnie w połowie otrzymujemy ten sam kolor na obu kostkach, skąd

c1c2 + z1z2 + n1n2 = 72.

Zapisując lewą stronę powyższej równości w zależności od c1, c2 oraz z2 za pomocą wyprowadzonych wcześniej równości, otrzymujemy

c1c2 c1z2 4c2 + 4z2 + 48 = 72,czyli(c1 4)(c2 z2) = 24.

Korzystając z równości 3 c1 4 3 oraz 9 c2 z2 9, wnioskujemy, że c2 z2 jest równe 8 lub 8, co wraz z 0 < n2 = 12 c2 z2 oznacza, że z2 = 1 lub z2 = 9. Bezpośrednie sprawdzenie wskazuje, że obie znalezione wartości spełniają warunki zadania.

Statystyki
22
drużyny otrzymały
54.5%
drużyn rozwiązało
00:13:52
średni czas rozwiązywania

Zadanie 40

Przy dużym okrągłym stole siedzi n > 24 polityków, z których każdy albo zawsze kłamie, albo zawsze mówi prawdę. Każdy z nich twierdzi, że

Wyznacz najmniejszą liczbę naturalną n, dla której taka sytuacja jest możliwa.

Rozwiązanie

Wynik:

32


Wybierzmy dowolnego polityka, następnie tego, który siedzi od niego o 24 miejsca po prawej stronie, potem kolejnego, siedzącego 24 miejsca dalej, itd. Po pewnej liczbie takich wyborów, powiedzmy s, trafimy z powrotem na wyjściowego polityka. Zauważmy, że liczba s to najmniejsza dodatnia liczba całkowita o tej własności, że 24s jest wielokrotnością n. Stąd s = nd, gdzie d = NWD(n,24).

Zauważmy, że wybierani politycy muszą być na zmianę prawdomównymi i kłamcami, w szczególności polityk jest prawdomówny wtedy i tylko wtedy, gdy obaj oddaleni od niego o 24 miejsca przy stole politycy są kłamcami. Jeżeli liczba s byłaby nieparzysta, wynikłaby stąd sprzeczność. Stąd n jest liczbą podzielną przez wyższą potęgę dwójki niż 24. Najmniejszą taką liczbą większą od 24 jest 32 i bezpośrednie sprawdzenie pokazuje, że mogą być wówczas spełnione warunki zadania.

Statystyki
19
drużyn otrzymało
73.7%
drużyn rozwiązało
00:08:05
średni czas rozwiązywania

Zadanie 41

Dwa kwadraty mają wspólny środek, a wierzchołki mniejszego z nich należą do boków większego. Jeżeli wytniemy z większego kwadratu mniejszy, pozostaną cztery przystające trójkąty, z których każdy ma pole równe 112 pola większego kwadratu. Jaką miarę ma najmniejszy z kątów wewnętrznych w każdym z otrzymanych czterech trójkątów?

PIC

Rozwiązanie

Wynik:

15


Oznaczmy przez a, b długości przyprostokątnych, a przez c — długość przeciwprostokątnej każdego z czterech otrzymanych trójkątów oraz załóżmy, że a b. Bezpośredni rachunek pozwala zauważyć, że pole mniejszego kwadratu stanowi dwie trzecie pola większego kwadratu. Wobec tego pole jednego trójkąta stanowi jedną ósmą pola mniejszego kwadratu, czyli

1 2ab = 1 8c2.

Niech α będzie szukanym najmniejszym kątem wewnętrznym. Wówczas a = csinα oraz b = ccosα, więc

c2 = 4ab = 4c2 sinαcosα = 2c2 sin2α,czylisin2α = 1 2.

Skoro α 45, to 2α = 30 i w konsekwencji α = 15.

Statystyki
17
drużyn otrzymało
58.8%
drużyn rozwiązało
00:10:38
średni czas rozwiązywania

Zadanie 42

Okrąg ω3 o promieniu 3 jest styczny wewnętrznie do okręgów ω1ω2 o promieniach odpowiednio 12. Co więcej, okręgi ω1ω2 są styczne zewnętrznie. Na okręgu ω3 wybrano punkty A, B w taki sposób, że prosta AB jest wspólną styczną zewnętrzną okręgów ω1ω2. Znajdź długość odcinka AB.

Rozwiązanie

Wynik:

4 3 14


Oznaczmy przez O1, O2, O3 środki odpowiednio okręgów ω1, ω2, ω3, a przez T1, T2, T3 — rzuty prostokątne odpowiednio punktów O1, O2, O3 na prostą AB (punkty T1T2 są więc punktami styczności okręgu ω1 do prostej AB). Skoro O1T1 O2T2 O3T3, O1T1 = 1, O2T2 = 2 oraz O1O3 = 2O2O3, a punkty O1, O2, O3 są współliniowe, to korzystając z podobieństw odpowiednich trójkątów, łatwo otrzymujemy O3T3 = 5 3. Stosując twierdzenie Pitagorasa do trójkąta AO3T3, wnioskujemy, że

AB = 2AT3 = 232 (5 3 )2 = 4 314.

PIC

Statystyki
14
drużyn otrzymało
42.9%
drużyn rozwiązało
00:17:56
średni czas rozwiązywania

Zadanie 43

Pewnego dnia nieustraszony Edyp spotkał na swojej drodze Sfinksa, który zadał mu następującą zagadkę. Zadaniem Edypa było zgadnięcie wybranej przez Sfinksa dwucyfrowej liczby dodatniej S. Edyp mógł wybrać trzy jednocyfrowe dodatnie liczby całkowite a < b < c, a następnie zapytać czy S jest przez nie podzielna. Dla każdej z tych liczb, Edyp otrzymał osobną odpowiedź („tak” lub „nie”). Po otrzymaniu odpowiedzi Edyp był zrozpaczony, gdyż istniały dokładnie dwie liczby spełniające kryteria. Wtedy Sfinks przyznał się do pomyłki przy odpowiedzi na pytanie o podzielność przez b. W tej sytuacji Edyp wyznaczył jednoznacznie liczbę S. Jaka była wartość S?

Rozwiązanie

Wynik:

84


Istnieją dokładnie trzy dwucyfrowe liczby spełniające jednocześnie warunki podzielności przez a i c (dwie odpowiadające początkowej odpowiedzi Sfinksa, oraz jedna odpowiadającą odpowiedzi po poprawce). Ponadto obie odpowiedzi musiały były twierdzące, gdyż w przeciwnym razie byłyby więcej niż trzy liczby spełniające warunki. Otrzymujemy, że wszystkie trzy liczby są podzielne przez NWW(a,c) = m. Liczba m spełnia warunki 25 m 33. Jedynie dwie liczby z przedziału [25,33] da się przedstawić w postaci najmniejszej wspólnej wielokrotności dwóch cyfr, są to 28 = NWW(4,7) oraz 30 = NWW(5,6). Druga z tych możliwości nie może zajść ponieważ c a 2. Ostatecznie dostajemy, że a = 4 oraz c = 7. Przypuśćmy, że b = 5, wówczas nie istnieje liczba dwucyfrowa podzielna jednocześnie przez a, bc. Jeżeli b = 6, to odpowiedź negatywna na pytanie o podzielność przez b odpowiada liczbom 28 i 56, a odpowiedź pozytywna odpowiada liczbie S = 84.

Statystyki
13
drużyn otrzymało
69.2%
drużyn rozwiązało
00:11:14
średni czas rozwiązywania

Zadanie 44

Cztery osoby poruszają się wzdłuż prostej drogi, każda ze stałą prędkością. Pierwsza osoba prowadzi samochód, druga porusza się motocyklem, trzecia jedzie skuterem, a czwarta rowerem. Kierowca samochodu spotkał prowadzącego skuter o 12 w południe, rowerzystę o 14, a motocyklistę o 16. Motocyklista spotkał jadącego skuterem o 17, a rowerzystę o 18. O której godzinie nastąpiło spotkanie rowerzysty z kierującym skuterem?

Rozwiązanie

Wynik:

15:20


Zauważmy, że czasy spotkań nie zależą od układu odniesienia, dlatego możemy założyć, że samochód stoi w miejscu. Przy tym założeniu, motocyklista potrzebował godzinę aby dotrzeć od samochodu do miejsca spotkania z kierującym skuterem, któremu ten sam dystans zajął pięć godzin. Otrzymujemy, że motocyklista jest pięć razy szybszy od kierującego skuterem. Podobnie otrzymujemy, że motocyklista jest dwukrotnie szybszy od rowerzysty, co za tym idzie stosunek szybkości rowerzysty do kierującego skuterem wynosi 5 : 2.

Oznaczmy przez t liczbę godzin jaką potrzebował kierujący skuterem aby dostać się od samochodu do punktu spotkania z rowerzystą. Wówczas rowerzysta, do pokonania tego samego dystansu, potrzebuje t 2 godziny. Stosunek tych czasów jest odwrotny do stosunku ich prędkości, więc

t 2 t = 2 5,

lub równoważnie t = 103. Ostatecznie, skoro jadący skuterem spotkał kierowcę o 12 w południe to jego spotkanie z rowerzystą miało miejsce o godzinie 15:20.

Statystyki
12
drużyn otrzymało
25.0%
drużyn rozwiązało
00:09:02
średni czas rozwiązywania

Zadanie 45

Na podłodze w auli Collegium Novum UJ znajduje się kwadratowy dywan o boku długości 22 metrów. Robotyczny odkurzacz (robod) otrzymał zadanie wyczyszczenia całego dywanu. Dla wygody dywan jest podzielony na 484 kwadraty jednostkowe, które robod czyści jeden po drugim. Robod postępuje zgodnie z następującymi zasadami:

Na początku robod jest umieszczony w jednym z kwadratów i może wybrać dowolny kierunek. Dla ilu kwadratów startowych robod będzie mógł wyczyścić cały dywan?

Rozwiązanie

Wynik:

20


Jeżeli robod nie rozpocznie czyszczenia w żadnym z narożnych kwadratów 3 × 3, to zawsze pozostanie niewyczyszczony fragment dywanu — gdy robod przestanie poruszać się wzdłuż krawędzi dywanu (czyli nie później niż po szóstym skręcie), cały dywan zostanie podzielony na dwa oddzielne obszary złożone z niewyczyszczonych kwadratów takie, że robod nie może przedostać się z jednego do drugiego. Bezpośrednio sprawdzamy, że kwadraty startowe o współrzędnych (1,2), (2,1), (2,3), (3,2) oraz ich symetryczne odpowiedniki w pozostałych narożnikach dywanu również nie spełniają warunków zadania z podobnych przyczyn. Za to kwadraty o współrzędnych (1,1), (2,2), (3,3), (3,1), (1,3) spełniają. Wobec tego jest dokładnie 4 5 = 20 kwadratów startowych, zaczynając z których robod będzie w stanie wyczyścić cały dywan.

PIC

Statystyki
10
drużyn otrzymało
30.0%
drużyn rozwiązało
00:13:57
średni czas rozwiązywania

Zadanie 46

Punkty A, B, C, D, E, F leżą w tej właśnie kolejności, zgodnie z ruchem wskazówek zegara, na okręgu ω w taki sposób, że AD jest średnicą okręgu ω. Prosta BF przecina ADCE odpowiednio w punktach GH, przy czym ∠FEH = 56, ∠DGB = 124 oraz ∠DEC = 34. Znajdź ∠CEB.

Rozwiązanie

Wynik:

22


Kąty CDBCEB są wpisane w okrąg ω i oparte na tym samym łuku, więc ∠CDB = ∠CEB, a zatem wystarczy wyznaczyć ∠CEB. Oznaczmy przez X punkt przecięcia prostych ADCH. Zauważmy, że 124 + 56 = 180 oraz 34 + 56 = 90. Skoro czworokąt EXGF jest wpisany w okrąg, to AD BC. Trójkąt ABD jest prostkątny oraz ∠DEC = ∠DBC, skąd ∠ABC = 124. W końcu ∠BDA = ∠DBC = 34 oraz ∠CDA = 180∠ABC = 56 (ADCB jest wpisany w okrąg), co prowadzi do ∠CEB = ∠CDB = 56 34 = 22.

PIC

Statystyki
6
drużyn otrzymało
33.3%
drużyn rozwiązało
00:17:46
średni czas rozwiązywania

Zadanie 47

Dziesięć osób — pięć kobiet i ich mężowie — wzięło udział w N imprezach. Wiemy, że żadna para małżonków nie wzięła udziału w tej samej imprezie, a każda para nie-małżonków (włączając pary tej samej płci) wzięła razem udział w dokładnie jednej imprezie. Ponadto jedna z osób była tylko na dwóch imprezach. Jaka jest najmniejsza wartość N, dla której taka sytuacja jest możliwa?

Rozwiązanie

Wynik:

14


Oznaczmy pary małżonków przez (a1,a2), (b1,b2), (c1,c2), (d1,d2), (e1,e2). Bez straty ogólności możemy założyć, że a1 to osoba, która wzięła udział w dokładnie 2 imprezach oraz, że na pierwszej z nich były obecne również osoby b1, c1, d1e1, a na drugiej — ich drugie połówki. Na każdej z pozostałych imprez mogły pojawić się co najwyżej dwie osoby spośród b1,b2,,e1,e2, a zatem musiało odbyć się jeszcze co najmniej 12 innych imprez. Jeżeli osoba a2 wzięła udział w dowolnych czterech różnych z tych imprez, otrzymujemy sytuację opisaną w treści zadania. Stąd wynika, że szukaną najmniejszą wartością N jest 14.

Statystyki
3
drużyny otrzymały
66.7%
drużyn rozwiązało
00:40:51
średni czas rozwiązywania

Zadanie 48

Nauczyciel podał uczniom trzycyfrową liczbę abc¯, w której 0 < a < b < c. Zadanie polegało na pomnożeniu tej liczby przez 6, a następnie zamienieniu miejscami cyfry dziesiątek z cyfrą setek. Zaspany Andrzej źle zapamiętał kolejność poleceń i najpierw dokonał zamiany cyfr, a dopiero potem pomnożył przez 6. Wynik okazał się jednak poprawny! Znajdź abc¯.

Rozwiązanie

Wynik:

678


Skoro 0 < a < b, to b 2 oraz 6 bac¯ > 1200, więc wynik otrzymany przez Andrzeja jest liczbą czterocyfrową, powiedzmy 6 bac¯ = defg¯. Z drugiej strony wiemy, że 6 abc¯ = dfeg¯. Odejmując stronami te dwie równości, otrzymujemy

6(bac¯ abc¯) = defg¯ dfeg¯.

Stąd 540(b a) = 90(e f), czyli 6(b a) = e f. Skoro e, f są cyframi, to e f 9, skąd wynika, że e f = 6 oraz b a = 1 (b a > 0 ponieważ b > a). Podstawiając b = a + 16 bac¯ = defg¯, uzyskujemy

defg¯ = 6(100(a + 1) + 10a + c) = 660(a + 1) 6(10 c).

To oznacza, że defg¯ różni się od pewnej wielokrotności liczby 660 o dodatnią wielokrotność liczby 6 nie większą od 42 (c 3). Pamiętając, że e f = 6 oraz 6defg¯, sprawdzamy kolejno a = 1,2,,7 i otrzymujemy listę kandydatów na liczbę defg¯: 1932, 1938, 2604, 3930, 3936, 4602, 4608. Jednak tylko dla defg¯ = 4608 liczba bac¯ = defg¯6 = 768 okazuje się mieć różne niezerowe cyfry. Bezpośrednio sprawdzamy, że rzeczywiście 6 abc¯ = 6 678 = 4068 = dfeg¯.

Statystyki
3
drużyny otrzymały
33.3%
drużyn rozwiązało
00:53:51
średni czas rozwiązywania

Zadanie 49

Rozważmy szachownicę 5 × 3. W rogach szachownicy znajdują się kolejno mysz, krab, ser i algi. Mysz znajdująca się w lewym górnym rogu chce dotrzeć do sera, który znajduje się w prawym dolnym rogu. Zadaniem kraba znajdującego się początkowo w lewym dolnym rogu jest dotarcie do alg, które znajdują się w prawym górnym rogu. Zwierzęta ruszają się jednocześnie, przy czym w każdej sekundzie mysz idzie o jedno pole w dół lub w prawo, zaś krab jedno pole w górę lub w prawo. Na ile sposobów zwierzęta mogą dotrzeć do swoich przysmaków tak, aby nigdy się nie spotkały?

PIC

Rozwiązanie

Wynik:

70


Zauważmy, że ewentualne spotkanie może nastąpić jedynie w środkowym rzędzie. Ponadto, ścieżka jaką porusza się dane zwierzę jest jednoznacznie wyznaczona przez pola jakie odwiedza w środkowym rzędzie. Pozostaje obliczyć liczbę par nieprzecinających się przedziałów pól w środkowym rzędzie.

Rozważmy pierwszy przypadek, w którym jest przynajmniej jedno puste pole pomiędzy naszymi rozłącznymi przedziałami. Wówczas liczba możliwości jest równa 2 ( 6 4) — na (6 4) sposobów wybieramy z sześciu krawędzi cztery, które ograniczają nasze przedziały, a następnie na dwa sposoby przypisujemy zwierzę do przedziału. W drugim przypadku, gdy przedziały są styczne, liczba możliwości to 2 ( 6 3), ponieważ tym razem wybieramy trzy z sześciu krawędzi. Ostatecznie szukana liczba sposobów to 2 ( 6 4) + 2 ( 6 3) = 70.

Statystyki
3
drużyny otrzymały
33.3%
drużyn rozwiązało
00:36:35
średni czas rozwiązywania

Zadanie 50

Wyznacz liczbę takich dodatnich liczb całkowitych n nie większych od 1000, że liczba n3 jest dzielnikiem liczby n.

Uwaga: Symbolem x oznaczamy część całkowitą liczby x tzn. największą liczbę całkowitą nie większą od x.

Rozwiązanie

Wynik:

172


Zauważmy, że równość n3 = k jest równoważna nierównościom k3 n (k + 1)3 1. Spośród 3k2 + 3k + 1 liczb całkowitych w przedziale [k3,(k + 1)3 1], poczynając od k3, dokładnie co k-ta liczba jest podzielna przez k. Otrzymujemy, że jest dokładnie 3k + 4 takich liczb. Pozostaje zsumować to wyrażenie po wszystkich dodatnich liczbach całkowitych k spełniających warunek (k + 1)3 1 1000 (tzn. k 9). Musimy również uwzględnić liczbę 1000, która należy do przedziału [103,113 1] oraz spełnia warunki zadania. Ostatecznie otrzymujemy wynik

1 + k=19(3k + 4) = 1 + 9 4 + 3 9 10 2 = 172.
Statystyki
2
drużyny otrzymały
100.0%
drużyn rozwiązało
00:09:51
średni czas rozwiązywania

Zadanie 51

Wyznacz wszystkie liczby rzeczywiste m, dla których pierwiastki równania

x3 152x2 + mx 1952 = 0

są długościami boków trójkąta prostokątnego.

Rozwiązanie

Wynik:

2812


Niech liczby a, b, c będą pierwiastkami danego równania, które są również długościami boków trójkąta prostokątnego. Załóżmy, bez straty ogólności, że 0 < a,b < c tzn. c jest przeciwprostokątną. Z twierdzenia Pitagorasa otrzymujemy równość a2 + b2 = c2. Ze wzorów Viete’a otrzymujemy

152 = a + b + c,m = ab + ac + bc,1952 = abc.

Podnosząc do kwadratu równość 152 c = a + b, dostajemy 450 302c = 2ab. Po przemnożeniu przez c oraz podstawieniu abc = 1952, otrzymujemy równanie kwadratowe

2c2 15c + 132 = 0,

którego pierwiastkami są c1 = 2 oraz c2 = 1322. Liczba c1 = 2 nie może spełniać warunków 0 < a,b < c oraz abc = 1952 stąd c = 1322. Możemy już wyliczyć szukaną liczbę m z równości

m = ab + ac + bc = 1 2 ((a + b + c)2 2c2) = 1 2 450 c2 = 2812.

Statystyki
2
drużyny otrzymały
0.0%
drużyn rozwiązało
-
średni czas rozwiązywania

Zadanie 52

W pudełku znajdują się jabłka w dwóch różnych kolorach: zielonym i czerwonym. Wiadomo, że przynajmniej jedno jabłko jest czerwone, oraz przynajmniej dwa jabłka są zielone. Prawdopodobieństwo, że losowo wybrane jabłko jest czerwone jest 42 razy większe niż prawdopodobieństwo, że wśród dwóch losowo wybranych jabłek (bez zwracania) oba są zielone. Ile jest zielonych, a ile czerwonych jabłek?

Rozwiązanie

Wynik:

4 zielone i 21 czerwonych


Niech z, c oznaczają odpowiednio liczbę zielonych i czerwonych jabłek. Warunek podany w zadaniu można zapisać jako

c z + c = 42 z (z 1) (z + c) (z + c 1),

lub równoważnie

c2 + (z 1)c 42z (z 1) = 0.

Ostatnie równanie traktujemy jak równanie kwadratowe zmiennej c z parametrem z. Jego wyróżnik

(z 1)2 + 168z (z 1) = 169z2 170z + 1

musi być kwadratem liczby całkowitej, w przeciwnym wypadku pierwiastki nie byłyby całkowite. Z warunku z 2 otrzymujemy nierówności

(13z6)2 = 169z2156z+36 > 169z2170z+1 > 169z2208z+64 = (13z8)2.

Stąd liczba 169z2 170z + 1 musi być równa (13z 7)2, co pociąga za sobą równość 12z = 48, czyli z = 4. Po podstawieniu otrzymujemy, że pierwiastkami naszego równania kwadratowego są 24 oraz 21, ale z warunku c > 0 dostajemy, że c = 21 jest jedynym rozwiązaniem. Ostatecznie są 4 zielone jabłka i 21 czerwonych jabłek.

Statystyki
2
drużyny otrzymały
50.0%
drużyn rozwiązało
00:32:14
średni czas rozwiązywania

Zadanie 53

Jasiek Kluczyk, bardzo bogaty człowiek, chce wybudować w swoim ogrodzie basen. Jasiek lubi symetrię, dlatego poprosił ogrodnika o wybudowanie basenu w kształcie elipsy w kwadracie ABCD o wymiarach 10m × 10m spełniającego szereg wytycznych. Basen musi być styczny do wszystkich boków kwadratu, w szczególności do boku AB w punkcie P, który jest odległy o 2,5m od A. Ogrodnik wie jak skonstruować elipsę, mając dane ogniska oraz punkt na elipsie, wie również, że dzięki symetrii potrzebuje znać jedynie odległość między ogniskami. Jednak z tym zadaniem, ogrodnik ma problem i poprosił Ciebie o pomoc. Oblicz odległość między ogniskami.

PIC

Rozwiązanie

Wynik:

10


Rozwiążemy problem bardziej ogólny. Niech dany będzie kwadrat ABCD o boku długości 1, niech ponadto A będzie środkiem układu współrzędnych. Punkt P o współrzędnych (b,0) leży na boku AB, przy czym spełnione są nierówności 0 < b < 1 2. Jeżeli przez (f,f) oznaczymy współrzędne ogniska F1, to współrzędne ogniska F2 wyrażają się wzorem (1 f,1 f) (oba ogniska leżą na przekątnej AC symetrycznie względem drugiej przekątnej).

PIC

Oznaczamy przez g1 prostą przechodzącą przez punkty PF1, jej równanie dane jest wzorem

y = (x b) f f b,

podobnie prosta g2 przechodzi przez punkty PF2, a jej równanie to

y = (x b) f 1 b + f 1.

Prosta przechodząca przez punkt P prostopadła do prostej AB jest dwusieczną kąta F2PF1, dlatego współczynnik kierunkowy prostej g1 jest liczbą przeciwną do współczynnika kierunkowego prostej g2. Dostajemy, że

f f b = (1) f 1 b + f 1,

lub równoważnie

f2 f + b 2 = 0.

Otrzymane równanie kwadratowe ma dwa rozwiązania f1,2 = 1 2 (1 ±1 2b), odpowiadające dwóm ogniskom elipsy. Odległość między ogniskami obliczamy korzystając z twierdzenia Pitagorasa, otrzymując 2 4b. Po podstawieniu b = 1 4 oraz dziesięciokrotnym powiększeniu dostajemy żądany wynik F1F2 = 10.

Drugie rozwiązanie. Zastosujmy przekształcenie afiniczne, polegające na zwężeniu kwadratu oraz elipsy wzdłuż przekątnej AC, w ten sposób aby obrazem elipsy był okrąg. Punkty po przekształceniu oznaczamy apostrofem. Niech punkt S będzie środkiem odcinka AC, zaś punkt T środkiem odcinka AB.

PIC

Po przekształceniu stosunki boków równoległych zostają zachowane, dlatego AP = 1 4AB i w konsekwencji AP = PT. W trójkącie AST wysokość SP dzieli bok AT na połowy, stąd SA = ST. Otrzymujemy, że AC = BC oraz trójkąt ABC jest równoboczny. Wnioskujemy stąd, że nasze przekształcenie odbyło się w stosunku

AC AC = 3 3 .

Łatwo obliczyć, że promień otrzymanego okręgu (którego długość pokrywa się z długością b mniejszej półosi elipsy) wynosi 1 4AC. Długość a dłuższej półosi otrzymujemy dzieląc długość krótszej półosi przez stosunek zwężenia. Znając długości a, b pozostaje obliczyć mimośród ze wzoru e = a2 b2, a następnie przemnożyć go przez dwa, aby otrzymać odległość ognisk.

Statystyki
2
drużyny otrzymały
0.0%
drużyn rozwiązało
-
średni czas rozwiązywania

Zadanie 54

Ciąg (an) dany jest wzorami a1 = 1, oraz an = a1 + a2 + + an1 dla n > 1. Wyznacz a1000.

Uwaga: Symbolem x oznaczamy część całkowitą liczby x, tzn. największą liczbę całkowitą nie większą od x.

Rozwiązanie

Wynik:

495


Po wypisaniu początkowych wyrazów ciągu (1,1,1,1,2,2,2,3,3,4,4,4,5,5,6,6,7,7,), zauważamy, że liczba 1 wystąpiła czterokrotnie, zaś pozostałe liczby występują dwu- lub trzykrotnie. Udowodnimy przez indukcję, że liczby występujące w naszym ciągu trzykrotnie to potęgi dwójki.

Przypuśćmy, że wypisaliśmy już nasz ciąg do pierwszego wystąpienia liczby n > 1 i zachowuje się on tak jak opisano powyżej. Niech k będzie największą liczbą całkowitą spełniającą warunek 2k < n. Wówczas suma początkowych wyrazów ciągu wynosi

s1 = (1+2++n)+(1+2++n1)+(1+2+22 ++2k)+1 = n2 +2k+1.

Skoro spełnione są nierówności 2k+1 = 2 2k < 2n < 2n + 1 = (n + 1)2 n2, to s1 < (n + 1)2, w konsekwencji następna liczba w ciągu wynosi s1 = n.

Wyznaczmy kolejną liczbę w ciągu. Suma początkowych wyrazów wynosi teraz s2 = s1 + n = n2 + n + 2k+1. Jeżeli 2k+1 < n + 1, to ponownie s2 < (n + 1)2 i kolejnym elementem ciągu jest n. Jednakże k jest największą liczbą całkowitą spełniającą warunek 2k < n, czyli 2k+1 n. Widzimy, że nierówność 2k+1 < n + 1 może być spełniona jedynie gdy n = 2k+1. Jeżeli n nie jest potęgą dwójki, to kolejnym wyrazem ciągu jest n + 1, ponieważ 2k+1 < 2n < 3n + 4, co jest równoważne z n2 + n + 2k+1 < (n + 2)2.

Pozostaje wykazać, że jeżeli n = 2k+1, to po trzech wystąpieniach n pojawi się n + 1. Po obliczeniu kolejnej sumy początkowych wyrazów s3 = s2 + n = n2 + 2n + 2k+1 = n2 + 3n dostajemy (n + 1)2 < s3 < (n + 2)2. Otrzymujemy, że następną liczbą jest n + 1, co kończy dowód indukcyjny. Ostatecznie a1000 = 495 (gdyż 500 = a1010 = a1009).

Statystyki
1
drużyna otrzymała
100.0%
drużyn rozwiązało
00:09:51
średni czas rozwiązywania

Zadanie 55

W pola szachownicy 4 × 4 wpisujemy nieujemne liczby całkowite. Wyznacz liczbę szachownic 4 × 4 spełniających warunki

Rozwiązanie

Wynik:

576


Zauważmy, że naszą szachownicę możemy rozbić na sumę dwóch szachownic: takiej która zawiera dokładnie jedną jedynkę w każdym wierszu i w każdej kolumnie oraz takiej, która zawiera dokładnie jedną dwójkę w każdym wierszu i w każdej kolumnie. Odwrotnie, mając dwie takie szachownice po dodaniu wpisanych w nie liczb otrzymamy szachownicę spełniającą warunki zadania. Otrzymujemy, że żądany wynik to (4!)2 = 576.

Statystyki
1
drużyna otrzymała
0.0%
drużyn rozwiązało
-
średni czas rozwiązywania