Change language

Zadania

Náboj Matematyczny 2023

Pobierz jako PDF

Zadanie 1

Jeśli średnia arytmetyczna czterech różnych liczb całkowitych dodatnich wynosi 10, to jaka jest największa możliwa wartość jednej z tych liczb?

Rozwiązanie

Wynik:

34


Żeby jedna z liczb była jak największa, to pozostałe liczby muszą być jak najmniejsze. Liczby są różne, więc najmniejsze możliwe trzy wartości to 1, 2 i 3. Średnia arytmetyczna wszystkich czterech liczb będzie równa 10, czyli ich suma będzie równa 4 10 = 40, gdy ostatnia liczba będzie wynosić 40 (1 + 2 + 3) = 34.

Statystyki
479
drużyn otrzymało
99.6%
drużyn rozwiązało
00:08:54
średni czas rozwiązywania

Zadanie 2

Wiedząc, że 4 jest rozwiązaniem równania kwadratowego x2 + mx + 2020 = 0, gdzie m jest liczbą całkowitą, wyznacz wartość drugiego rozwiązania.

Rozwiązanie

Wynik:

505


Z faktu, że 4 jest pierwiastkiem otrzymujemy, że 42 + 4m + 2020 = 0, skąd m = 509. Dane równanie możemy zatem zapisać jako x2 509x + 2020 = 0 — to zaś ma jako pierwiastki 4 i 505.

Można do tego zadania podejść również w następujący sposób: jeśli s jest drugim pierwiastkiem danego równania, to

x2 + mx + 2020 = (x 4)(x s) = x2 4x sx + 4s.

Porównując współczynniki obu wielomianów otrzymujemy 4s = 2020, a więc s = 505.

Statystyki
479
drużyn otrzymało
79.7%
drużyn rozwiązało
00:29:40
średni czas rozwiązywania

Zadanie 3

Liczba 95 daje resztę 4 przy dzieleniu przez dodatnią liczbę całkowitą N. Jaka jest najmniejsza możliwa wartość N?

Rozwiązanie

Wynik:

7


Skoro N jest większe od 1 oraz dzieli 95 4 = 91 = 7 13, to jego najmniejszą możliwą wartością jest 7.

Statystyki
479
drużyn otrzymało
99.8%
drużyn rozwiązało
00:10:38
średni czas rozwiązywania

Zadanie 4

Dane są kwadrat oraz pięciokąt foremny, jak na rysunku poniżej. Znajdź miarę kąta α w stopniach.

PIC
Rozwiązanie

Wynik:

54


Oznaczmy punkty jak na rysunku.

PIC

Miara kąta wewnętrznego pięciokąta foremnego wynosi 108. Trójkąt ABC jest trójkątem równoramiennym o kącie ∠ABC = 108, skąd

∠BAH = ∠BAC = 1 2(180 108) = 36.

Skoro trójkąt ABH jest trójkątem prostokątnym z kątem prostym przy wierzchołku B, to otrzymujemy

α = ∠AHB = 180 90 36 = 54.
Statystyki
479
drużyn otrzymało
97.9%
drużyn rozwiązało
00:21:33
średni czas rozwiązywania

Zadanie 5

Na przystanku autobusowym zatrzymują się autobusy linii A, B oraz C, które odjeżdżają z przystanku odpowiednio co 12, 10 oraz 8 minut. Gdy Tomek przybył na przystanek autobusowy, zobaczył trzy autobusy różnych linii odjeżdżające równocześnie z przystanku. Po ilu minutach taka sytuacja powtórzy się po raz pierwszy?

Rozwiązanie

Wynik:

120


Szukana liczba musi być wspólną wielokrotnością wszystkich trzech okresów, więc odpowiedzią jest najmniejsza wspólna wielokrotność 12, 10 oraz 8, czyli 120.

Statystyki
479
drużyn otrzymało
100.0%
drużyn rozwiązało
00:10:18
średni czas rozwiązywania

Zadanie 6

Romboidalny kwiat rośnie według następującego wzorca: na środku znajduje się romboidalny płatek o przekątnych długości 1. W pierwszym kroku długość poziomej przekątnej zostaje podwojona, tworząc nowy romboidalny płatek. W kolejnym kroku pionowa przekątna zostaje podwojona i kolejny romboidalny płatek zostaje stworzony. Procedura ciągnie się, aż powstanie kwiat z pięcioma romboidalnymi płatkami. Znajdź obwód zewnętrznego (tj. piątego) płatka.

PIC
Rozwiązanie

Wynik:

82


Piąty płatek jest kwadratem o przekątnej długości 4. Długość boku to zatem 22, więc obwód wynosi 82.

Statystyki
479
drużyn otrzymało
92.9%
drużyn rozwiązało
00:24:49
średni czas rozwiązywania

Zadanie 7

Botanik Blefistofeles zasadził dwie rośliny, P1 i P2, tego samego gatunku i zmierzył ich wysokości. Po tygodniu, w trakcie którego rośliny urosły o taki sam procent, Blefistofeles zmierzył rośliny ponownie i zauważył, że roślina P1 była tak wysoka jak P2 tydzień wcześniej, a P2 była o 44% wyższa niż P1 tydzień wcześniej. O ile procent rośliny urosły przez ten tydzień?

Rozwiązanie

Wynik:

20%


Oznaczmy przez P1 i P2 początkowe wysokości roślin. Ponieważ obie urosły o taki sam procent przez ten tydzień, ich nowe wysokości to odpowiednio kP1 i kP2, dla pewnej liczby rzeczywistej k > 1, przy czym (k 1) 100% jest szukanym procentem. Z pomiarów wynika, że

kP1 = P2, kP2 P1 = 1.44.

Po podstawieniu wartości kP1 w miejsce P2 w drugim równaniu i po skróceniu P1 w otrzymanym ułamku otrzymujemy k2 = 1.44, zatem k = 1.2, co oznacza, że rośliny urosły o 20%.

Statystyki
479
drużyn otrzymało
71.2%
drużyn rozwiązało
00:34:17
średni czas rozwiązywania

Zadanie 8

Ile równoległoboków znajduje się na poniższym rysunku?

PIC
Rozwiązanie

Wynik:

15


Dla każdego z trzech wierzchołków dużego trójkąta, mamy trzy romby „zwrócone” w kierunku tego wierzchołka i dwa równoległoboki 1 × 2 zawierające go jako jeden ze swych wierzchołków. Poniższy rysunek pokazuje dwa rodzaje równoległoboków dla górnego wierzchołka.

PIC

To jedyne możliwe rodzaje równoległoboków, zatem całkowita liczba równoległoboków na rysunku wynosi 3 (2 + 3) = 15.

Statystyki
479
drużyn otrzymało
99.0%
drużyn rozwiązało
00:19:42
średni czas rozwiązywania

Zadanie 9

Spółka autobusowa dysponuje autobusami na 27 oraz na 36 pasażerów. Grupa wycieczkowa składająca się z 505 turystów chciałaby skorzystać z usług tej spółki. Spółka wybrała pewien zestaw autobusów w taki sposób, by całkowita liczba N pustych siedzeń była możliwie najmniejsza. Znajdź N.

Rozwiązanie

Wynik:

8


Musimy znaleźć najmniejszą liczbę s 505, którą da się zapisać w postaci s = 27x + 36y, gdzie x i y oznaczają odpowiednio liczbę autobusów pierwszego i drugiego rodzaju. Skoro największy wspólny dzielnik liczb 27 i 36 wynosi 9, to s musi być wielokrotnością 9. Najmniejszą wielokrotnością 9 większą bądź równą 505 jest 513, a ponieważ 513 = 27 3 + 36 12, więc otrzymujemy, że najmniejsza liczba pustych siedzeń to 513 505 = 8.

Statystyki
479
drużyn otrzymało
92.5%
drużyn rozwiązało
00:33:27
średni czas rozwiązywania

Zadanie 10

Miłośnik zwierząt kupił dwa identyczne obrazy z wilkiem oraz cztery identyczne obrazy z lisem. Chce powiesić je obok siebie na sześciu hakach w swoim salonie. Ponadto chce codziennie zmieniać ich kolejność w taki sposób, żeby ciąg wyglądał inaczej niż w każdym z poprzednich dni. Dodatkowo nie chce, żeby dwa obrazy z wilkiem wisiały obok siebie. Przez ile co najwyżej dni może to robić?

Rozwiązanie

Wynik:

10


Innymi słowy, pytamy o liczbę różnych ciągów obrazów, które nie mają dwóch wilków koło siebie. Lewy obraz wilka może być powieszony na pozycjach 1,2,3,4 spośród sześciu dostępnych. Dla każdego z wyborów prawy obraz wilka może być na następujących pozycjach:

1 : 3,4,5,6 2 : 4,5,6 3 : 5,6 4 : 6.

Zatem w sumie jest 10 takich ciągów.

Statystyki
479
drużyn otrzymało
99.2%
drużyn rozwiązało
00:13:33
średni czas rozwiązywania

Zadanie S1 / J11

Walec o wysokości 18cm i obwodzie podstawy 8cm obwiązano trzykrotnie sznurkiem zaczynając od dołu walca, a kończąc na górze, dokładnie powyżej punktu startowego. Ile wynosi długość sznurka w cm?

Rozwiązanie

Wynik:

30


Rozcinając walec widzimy, że w trakcie każdego obrotu wokół walca, sznurek przesuwa się pionowo o 6cm, przesuwając się jednocześnie poziomo o 8cm. Używając twierdzenia Pitagorasa, otrzymujemy, że odcinek sznurka odpowiadający jednemu obrotowi ma długość

62 + 82 = 10.

Skoro są trzy takie obroty, otrzymujemy, że całkowita długość sznurka wynosi 30cm.

Statystyki
946
drużyn otrzymało
96.3%
drużyn rozwiązało
00:17:55
średni czas rozwiązywania

Zadanie S2 / J12

Poprawnie działający kalkulator wyświetla cyfry w następujący sposób:

PIC 

Kalkulator Grzesia wypadł przez okno i pokazuje teraz tylko poziome kreski, ale dalej liczy prawidłowo. Grześ wykonał następujące działanie:

PIC 

Jaka jest suma wszystkich cyfr występujących w tym działaniu?

Rozwiązanie

Wynik:

33


Ostatnie dwie cyfry muszą być zerami. Pierwszą cyfrą pierwszego czynnika jest 4, a pierwszą cyfrą drugiego czynnika 7. Skoro iloczyn liczb jest podzielny przez 100, a co za tym idzie przez 25, to jeden z czynników musi być podzielny przez 25 lub oba przez 5. Nie istnieje dwucyfrowa wielokrotność 25 zaczynająca się cyfrą 4, zatem drugi czynnik musi być podzielny przez 5, a więc równy 75. Iloczyn jest podzielny przez 4, zatem podzielny przez 4 jest też pierwszy czynnik. Pierwszy czynnik jest więc jest równy 48. Kalkulator wyświetla zatem działanie 48 × 75 = 3600, więc suma cyfr to 33.

Statystyki
944
drużyny otrzymały
97.9%
drużyn rozwiązało
00:21:30
średni czas rozwiązywania

Zadanie S3 / J13

Łukasz miał za zadanie dodać dwie liczby, ale niestety dopisał dodatkową cyfrę na końcu jednej z liczb. W efekcie otrzymał wynik 44444 zamiast 12345. Jaka była mniejsza spośród dwóch liczb, które Łukasz chciał początkowo do siebie dodać?

Rozwiązanie

Wynik:

3566


Niech x i y oznaczają szukane dwie liczby, zaś c — cyfrę, którą Łukasz dopisał do (powiedzmy) liczby x. Otrzymujemy wtedy

x + y = 12345oraz(10x + c) + y = 44444,

a zatem

9x + c = 32099.

Otrzymujemy stąd, że c musi wynosić 5, gdyż 32099 c musi być podzielne przez 9. W rezultacie dostajemy x = 3566 oraz y = 8779.

Statystyki
944
drużyny otrzymały
67.8%
drużyn rozwiązało
00:38:09
średni czas rozwiązywania

Zadanie S4 / J14

Ania dostała 27 standardowych kości i ma za zadanie skleić je w sześcian 3 × 3 × 3 w taki sposób, by ściany sklejone ze sobą miały taką samą liczbę oczek. Jaka jest największa liczba oczek, którą Ania może otrzymać na zewnętrznych ścianach swojego sześcianu 3 × 3 × 3?

Uwaga: Poniżej widać standardową kość do gry z dwóch różnych perspektyw. Liczby oczek na przeciwległych ścianach sumują się do 7.

PIC
Rozwiązanie

Wynik:

189


Kluczową obserwacją jest tutaj fakt, że suma oczek na przeciwległych ściankach w dużym sześcianie zawsze wynosi 7, jak zaprezentowano po lewej stronie poniższego rysunku. Duży sześcian ma 27 takich par przeciwległych ścianek, więc niezależnie jak Ania ułoży swoje kości, całkowita liczba oczek na zewnętrznych ścianach wynosi 27 7 = 189. Jedno z możliwych ustawień przedstawiono na rysunku po prawej stronie.

PIC
Statystyki
938
drużyn otrzymało
88.0%
drużyn rozwiązało
00:24:46
średni czas rozwiązywania

Zadanie S5 / J15

Karolina narysowała małe X-pentomino składające się z pięciu sąsiadujących kwadratów. Następnie zaznaczyła kropkowaną linią dwie prostopadłe przekątne. W końcu skonstruowała większe X-pentomino, którego niektóre boki leżą na kropkowanych liniach, jak na rysunku. Znajdź stosunek pola dużego X-pentomina do pola małego.

PIC
Rozwiązanie

Wynik:

5 : 2


Przekątne dzielą małe X-pentomino na cztery identyczne kawałki. Ponadto, dwa z nich można skleić i stworzyć jednostkowy kwadrat większego X-pentomina, jak na rysunku. Większe X-pentomino można zatem podzielić na dziesięć takich kawałków, a więc stosunek pól wynosi 10 : 4 = 5 : 2.

PIC
Statystyki
934
drużyny otrzymały
92.3%
drużyn rozwiązało
00:17:31
średni czas rozwiązywania

Zadanie S6 / J16

Ile palindromów pomiędzy 103 a 107 ma parzystą sumę cyfr?

Uwaga: Palindrom to liczba, która się nie zmienia, gdy odwrócimy kolejność jej cyfr, np. 12321 jest palindromem.

Rozwiązanie

Wynik:

5940


Wszystkie liczby pomiędzy 103 a 104 mają parzystą liczbę cyfr, więc suma cyfr każdego takiego palindromu jest parzysta. Ponadto, palindromy z tego przedziału są dokładnie liczbami postaci abba¯, gdzie a, b są dowolnymi cyframi, a jest różna od zera. Otrzymujemy stąd, że jest 90 palindromów w tym przedziale. Podobnie też możemy wywnioskować, że jest dokładne 900 palindromów o parzystej sumie cyfr pomiędzy 105 a 106.

Palindromy między 104 a 105 są postaci abcba¯, gdzie a, b, c są cyframi, przy czym a jest różna od 0. Widzimy, że suma cyfr jest parzysta wtedy i tylko wtedy, gdy c jest parzysta. Zatem mamy 9 możliwości na wartość a, 10 na wartość b i 5 na c, co daje 9 10 5 = 450 szukanych palindromów w powyższym przedziale. Podobne rozumowanie stosuje się dla przedziału od 106 do 107 pokazując, że ten przedział zawiera 4500 palindromów o parzystej sumie cyfr.

Otrzymujemy, że liczba wszystkich palindromów o parzystej sumie cyfr pomiędzy 103107 wynosi 90 + 900 + 450 + 4500 = 5940.

Statystyki
926
drużyn otrzymało
71.1%
drużyn rozwiązało
00:31:11
średni czas rozwiązywania

Zadanie S7 / J17

Chór składa się z 60 śpiewaczek po 20 w każdym z trzech głosów: sopranie, mezzosopranie i alcie. W każdej z grup znajduje się sześć wyjątkowo zdolnych wokalistek, które mogą zaśpiewać partię dowolnego głosu (pozostałe znają jedynie partie swojego głosu). Jaka jest największa liczba S taka, że niezależnie od tego, które S śpiewaczek zachoruje, pozostałe będą w stanie zaśpiewać utwór wymagający po 10 osób w każdym z trzech głosów?

Rozwiązanie

Wynik:

22


Jeżeli rozchorują się wszystkie alty i dodatkowo trzy uzdolnione soprany, pozostanie jedynie 9 zdolnych śpiewaczek i nie będą one w stanie stworzyć dziesięcioosobowej grupy altów. Czyli S < 23.

Z drugiej strony zauważmy, że najgorsza możliwa sytuacja zachodzi, gdy rozchorują się uzdolnione śpiewaczki. Możemy więc założyć, że jeżeli chore będą 22 chórzystki, to 18 z nich jest wybitnie zdolnych, a tylko 4 to zwykłe śpiewaczki. W takiej sytuacji w każdej z grup pozostanie przynajmniej 10 osób. Rozwiązaniem zadania jest więc S = 22.

Statystyki
905
drużyn otrzymało
87.6%
drużyn rozwiązało
00:22:00
średni czas rozwiązywania

Zadanie S8 / J18

Prostokąt o bokach długości 3 i 4 jest wpisany w koło. Ponadto zbudowano cztery półkola na jego bokach skierowane na zewnątrz prostokąta, tak jak na rysunku. Jakie jest pole zacieniowanego obszaru, który składa się z punktów leżących wewnątrz półkoli, ale nieleżących wewnątrz koła?

PIC
Rozwiązanie

Wynik:

12


Twierdzenie Pitagorasa daje związek między polami kwadratów zbudowanych na bokach trójkąta prostokątnego. Taki sam związek zachodzi dla półkoli. Związek ten stosujemy dla dwóch połówek danego prostokąta (podzielonego przekątną na dwie części). Prosta obserwacja pokazuje teraz, że każde dwa sąsiadujące szare pola sumują się do połowy prostokąta. W takim razie pole zacieniowanego obszaru jest równe polu prostokąta, które wynosi 3 4 = 12.

Statystyki
884
drużyny otrzymały
93.2%
drużyn rozwiązało
00:14:59
średni czas rozwiązywania

Zadanie S9 / J19

Znajdź największą trzycyfrową liczbę pierwszą p1 o tej własności, że suma jej cyfr jest dwucyfrową liczbą pierwszą p2, a suma cyfr liczby p2 jest jednocyfrową liczbą pierwszą p3.

Rozwiązanie

Wynik:

977


Suma cyfr liczby trzycyfrowej wynosi co najwyżej 9 + 9 + 9 = 27. Jest pięć dwucyfrowych liczb pierwszych nie większych niż 27, tj. 11, 13, 17, 1923. Sumy cyfr tych liczb to odpowiednio 2, 4, 8, 10, 5. Zatem jedyne możliwości to p2 = 11 lub p2 = 23. Największa trzycyfrowa liczba pierwsza o sumie cyfr 23 to 977, natomiast o sumie cyfr 11 to 911. Szukaną liczbą jest zatem 977.

Statystyki
866
drużyn otrzymało
94.6%
drużyn rozwiązało
00:16:07
średni czas rozwiązywania

Zadanie S10 / J20

W trójkącie ABC spełniającym równość AB = AC symetralna pewnego boku przecina jedną z wysokości trójkąta w ich jedynym wspólnym punkcie leżącym na obwodzie trójkąta ABC. Wyznacz wszystkie możliwe wartości kąta ACB w stopniach.

Rozwiązanie

Wynik:

45, 67.5


Oznaczmy punkt, o którym mowa w zadaniu przez X oraz środek odcinka AC przez F. Zauważmy, że wysokość przechodząca przez X musi być wysokością poprowadzoną do boku, na którym leży X. Rozważymy teraz wszystkie możliwe położenia punktu X.

Jeśli punkt X leży na podstawie BC, to musi być on punktem przecięcia wysokości poprowadzonej z wierzchołka A i symetralnej któregoś boku. Z symetrii trójkąta ABC wnioskujemy, że ta wysokość pokrywa się z symetralną boku BC, tak więc wysokość ta musi przecinać symetralną któregoś z pozostałych boków. Symetria trójkąta implikuje wtedy, że ta wysokość przecina symetralne obu boków AB i AC w tym samym punkcie.

PIC 

Ponieważ FX jest symetralną boku AC, trójkąt AXC jest równoramienny. Co więcej, mamy ∠AXC = 90, tak więc ∠ACB = ∠ACX = 45.

Jeżeli punkt X leży na AB, to musi być on przecięciem wysokości poprowadzonej z wierzchołka C i symetralnej boku AC.

PIC 

Tak jak w poprzednim przypadku, trójkąt AXC jest równoramienny i prostokątny z kątem prostym przy wierzchołku X. To oznacza, że ∠BAC = ∠XAC = 45. Wobec tego w tym przypadku mamy

∠ACB = 1 2(180∠BAC) = 67.5.

Przypadek, gdy X leży na AC jest analogiczny.

Statystyki
854
drużyny otrzymały
38.8%
drużyn rozwiązało
00:36:23
średni czas rozwiązywania

Zadanie S11 / J21

Znajdź sumę wszystkich dodatnich dzielników liczby 3599.

Uwaga: Dzielnikami liczby 3599 są w szczególności 1 oraz 3599.

Rozwiązanie

Wynik:

3720


Zauważmy, że

3599 = 3600 1 = 602 1 = (60 1)(60 + 1) = 59 61.

Można łatwo sprawdzić, że zarówno 59, jak i 61 są liczbami pierwszymi, zatem odpowiedź to 1 + 59 + 61 + 3599 = 3720.

Statystyki
836
drużyn otrzymało
73.1%
drużyn rozwiązało
00:27:16
średni czas rozwiązywania

Zadanie S12 / J22

Siostry Asia, Kasia i Basia zorganizowały ognisko z kiełbaskami. Asia kupiła 17 kiełbasek, Kasia 11, a Basia nie kupiła żadnej. Po zjedzeniu wszystkich kiełbasek, siostry postanowiły równo rozłożyć koszty. Ile pieniędzy powinna dostać Asia, jeśli Basia łącznie oddała swoim siostrom 28 zł?

Rozwiązanie

Wynik:

23


Basia oddała siostrom dokładnie jedną trzecią całkowitej ceny kiełbasek, zatem łącznie kosztowały one 28 3 = 84 złote. Asia zapłaciła za 17 spośród 28 kiełbasek, czyli 84 1728 = 51 złotych. Ponieważ koszty dzielone są po równo, powinna ona zapłacić tylko 28 złotych. Powinna zatem otrzymać 51 28 = 23 złote.

Statystyki
808
drużyn otrzymało
91.3%
drużyn rozwiązało
00:15:24
średni czas rozwiązywania

Zadanie S13 / J23

Przyprostokątne trójkąta prostokątnego mają długości 11 i 23. Kwadrat o boku długości t ma dwa boki leżące na przyprostokątnych tego trójkąta i jeden wierzchołek na jego przeciwprostokątnej, jak na rysunku. Oblicz t.

PIC
Rozwiązanie

Wynik:

253 34 = 715 34


Szary trójkąt na rysunku jest prostokątny i jeden z jego kątów ostrych pokrywa się z kątem dużego trójkąta, więc te dwa trójkąty są podobne.

PIC

Stosunek długości przyprostokątnych musi być taki sam dla obu trójkątów, więc otrzymujemy równanie

23 t t = 23 11,

którego rozwiązaniem jest t = 25334.

Statystyki
784
drużyny otrzymały
79.8%
drużyn rozwiązało
00:20:35
średni czas rozwiązywania

Zadanie S14 / J24

Znajdź najmniejszą taką dodatnią liczbę całkowitą n, że 11 19 n jest iloczynem trzech kolejnych liczb całkowitych.

Rozwiązanie

Wynik:

840


Ponieważ 11 i 19 są liczbami pierwszymi, więc przynajmniej jedna z trzech szukanych liczb jest podzielna przez 11 i przynajmniej jedna przez 19. Dodatkowo z faktu, że ich iloczyn jest dodatni wnioskujemy, że wszystkie trzy muszą być dodatnie. Szukamy więc małych wielokrotności 11 i 19 różniących się o maksymalnie 2. Najmniejsze liczby spełniające te warunki to 3 19 = 57 i 5 11 = 55. Po obliczeniach dostajemy 55 56 57 = 11 19 840. Odpowiedzią do zadania jest więc n = 840.

Statystyki
751
drużyn otrzymało
54.2%
drużyn rozwiązało
00:23:02
średni czas rozwiązywania

Zadanie S15 / J25

Rozważmy półokrąg o środku C i średnicy AB. Z pewnego punktu P leżącego na AB wypuszczono wiązkę lasera w kierunku prostopadłym do AB w taki sposób, że odbija się ona od półokręgu w punktach D i E, a następnie trafia w punkt B. Każde odbicie następuje zgodnie z zasadą „kąt padania równa się kątowi odbicia”, to znaczy ∠PDC = ∠EDC oraz ∠DEC = ∠BEC. Wyznacz ∠DCP w stopniach.

PIC
Rozwiązanie

Wynik:

36


Oznaczmy ∠DCP = x. Ponieważ punkty D i E leżą na okręgu o środku C, więc trójkąt DCE jest równoramienny i ma podstawę DE. Z równości ∠PDC = ∠EDC dostajemy, że trójkąt CDP jest przystający do trójkąta CDM, gdzie M jest środkiem odcinka DE. Korzystając z równości ∠DEC = ∠BEC otrzymujemy ∠BCE = ∠ECD = 2∠DCP = 2x i ponieważ te trzy kąty dają razem kąt półpełny, mamy x + 2x + 2x = 180, więc x = 36.

Statystyki
709
drużyn otrzymało
68.4%
drużyn rozwiązało
00:22:18
średni czas rozwiązywania

Zadanie S16 / J26

W pewnym odległym kraju znajduje się 2020 miast ponumerowanych liczbami 1,2,,2020. Prezes postanowił wybudować sieć połączeń kolejowych. Tory powstaną między takimi miastami ab, a < b, że b jest wielokrotnością a i nie istnieje liczba c, a < c < b, która jest wielokrotnością a oraz dzielnikiem b. Do ilu miast można bezpośrednio dojechać z miasta 42?

Rozwiązanie

Wynik:

18


Rozważmy parę połączonych miast. W rozkładzie na czynniki pierwsze jedno z nich musi mieć dokładnie jeden czynnik więcej niż drugie. Nie mogą mieć identycznego rozkładu, bo wtedy miałyby ten sam numer. Pokażemy teraz, że nie mogą się różnić więcej niż jednym czynnikiem. Aby to udowodnić załóżmy, że a oraz b = a p q są połączonymi miastami dla pewnych niekoniecznie różnych liczb pierwszych p i q. Wtedy liczba a p dzieli b, co jest niezgodne z warunkami zadania.

Miasto o numerze 42 ma rozkład 2 3 7, czyli jest połączone z trzema miastami o mniejszych numerach (2 3, 2 7 oraz 3 7). Miasta o numerach większych niż 42 z którymi jest ono skomunikowane mają postać 42 p dla pewnego pierwszego p. Największa liczba pierwsza p spełniająca nierówność 42 p 2020 to 47, więc p {2,3,5,7,11,13,17,19,23,29,31,37,41,43,47}. Miasto 42 jest zatem połączone z 15 miastami o większych numerach.

Statystyki
661
drużyn otrzymało
58.4%
drużyn rozwiązało
00:27:26
średni czas rozwiązywania

Zadanie S17 / J27

Arek wymyślił nową figurę szachową którą nazwał piorun. Piorun może poruszać się do przodu jak wieża oraz do tyłu jak skoczek tak jak pokazano na rysunku. Arek postawił go na środku szachownicy 3 × 3 i wykonał 2020 ruchów zgodnie z zasadami. Ile maksymalnie razy piorun stanął na jednym polu?

PIC
Rozwiązanie

Wynik:

673


Łatwo zauważyć że po dwóch ruchach nie możemy wrócić na to samo miejsce. Nawet na szachownicy 3 × 3 możemy jednak wrócić po trzech ruchach jak pokazano na rysunku.

PIC

Jeżeli piorun dostanie się na jedno z pól A1, A3, C2 może zacząć krążyć i odwiedzać każde z tych pól co trzeci ruch. Ponieważ zaczynamy na B2 możemy przejść na B3 a następnie A1 i dostać się na cykl w dwóch ruchach (w jednym ruchu nie jest to możliwe). To zostawia nam 2018 ruchów na chodzenie po cyklu i ponieważ 2018 = 672 3 + 2 możemy wykonać 672 obrotów. Czyli pole A1 zostanie odwiedzone 673 razy.

Statystyki
615
drużyn otrzymało
80.2%
drużyn rozwiązało
00:19:26
średni czas rozwiązywania

Zadanie S18 / J28

Radek ścigał się z baranem na okrągłym torze, na którym start i meta znajdują się w tym samym miejscu. Rozpoczęli bieg w tym samym momencie, biegli w jednakowym kierunku i spotkali się na mecie. Jednakże baran był szybszy, więc przebiegł więcej okrążeń niż Radek, który ukończył tylko trzy okrążenia. W sumie spotkali się 2020 razy, wliczając w to spotkanie na starcie i na mecie. Następnego dnia biegli ponownie, ale Radek zmienił kierunek biegu. Ich prędkości i czas trwania wyścigu były takie same jak poprzedniego dnia. Ile razy spotkali się w trakcie drugiego wyścigu?

Rozwiązanie

Wynik:

2026


Oznaczmy przez n liczbę okrążeń wykonanych przez barana. To znaczy, że prędkość Radka wynosi 3, a prędkość barana n (w okrążeniach na wyścig). Prędkość barana względem Radka wynosi n 3. Spotkanie następuje za każdym razem, gdy baran (patrząc względem Radka) przebiegł pełną liczbę okrążeń, czyli n 3 razy, nie licząc spotkania na starcie. Wynika stąd, że n = 2022. Analogicznie, gdy biegli w przeciwnych kierunkach, ich prędkość względna wynosiła n + 3 = 2025, czyli spotkali się 2025 razy, nie licząc startu. Ostateczna odpowiedź to 2025 + 1 = 2026.

Statystyki
576
drużyn otrzymało
51.2%
drużyn rozwiązało
00:25:56
średni czas rozwiązywania

Zadanie S19 / J29

Patryk gra w grę, w której jego bohater zbiera trzy rodzaje przedmiotów: obronę, atak i zdrowie. Każdy z nich może być na poziomie od 1 do 10. Można połączyć dwa różne przedmioty tego samego poziomu, aby uzyskać trzeci przedmiot na poziomie o jeden wyższym. Na przykład z połączenia obrony z poziomem 3 i ataku z poziomem 3 otrzymamy zdrowie z poziomem 4. Ile ataków z poziomem 1 musimy mieć, aby uzyskać atak z poziomem 10, zakładając, że mamy dostęp do dowolnej liczby obron i zdrowia z poziomem 1?

Rozwiązanie

Wynik:

170


Oznaczmy przez ai, oi, zi liczbę ataków, obron i zdrowia z poziomem i potrzebnych do stworzenia ataku z poziomem 10. Wiemy, że o10 = z10 = 0, a10 = 1 i zgodnie z treścią zadania otrzymujemy

ai1 = oi + zi, zi1 = ai + oi, oi1 = zi + ai

dla każdego i {2,,10}. Zgodnie z tymi zasadami możemy teraz wypełnić tabelkę 10 × 3, która w górnym wierszu ma liczby (0,0,1).

0 0 1 1 1 0 1 1 2 3 3 2 5 5 6 11 11 10 21 21 22 43 43 42 85 85 86

Zatem odpowiedzią jest 170.

Aby rozwiązać zadanie w inny sposób zauważmy, że przez symetrię oi = zi. Indukcyjnie udowodnimy też, że |ai oi| = 1. Równość zachodzi dla i = 10 oraz

|ai1 oi1| = |(zi + oi) (ai + zi)| = |oi ai| = 1.

Wiemy też, że

ai1 + oi1 + zi1 = (oi + zi) + (ai + zi) + (ai + oi) = 2(ai + oi + zi),

czyli a1 + o1 + z1 = 29 = 512. Korzystając z powyższych obserwacji dostajemy o1 = z1 = 171a1 = 170.

Statystyki
531
drużyn otrzymało
67.0%
drużyn rozwiązało
00:22:44
średni czas rozwiązywania

Zadanie S20 / J30

Adam kupił córce loda gałkowego. Lód miał kształt kuli o promieniu 4cm w wafelku o kształcie stożka. Adam zauważył, że gałka umieszczona została w wafelku w następujący sposób: środek kuli znajdował się dokładnie 2cm powyżej podstawy stożka, stożek był styczny do kuli oraz powierzchnia stożka kończyła się dokładnie w miejscu styczności z kulą. Jaka była objętość stożka?

Rozwiązanie

Wynik:

24π


Niech punkt A będzie środkiem kuli, punkt B środkiem podstawy stożka, punkt C pewnym punktem styczności stożka z kulą, a punkt D wierzchołkiem stożka, jak na rysunku poniżej. Z twierdzenia Pitagorasa zastosowanego do trójkąta ABC mamy BC2 = AC2 AB2 = 16 4 = 12. Z podobieństwa trójkątów ABC i CBD otrzymujemy BD BC = BC AB. Wobec tego objętość stożka wynosi

V = 1 3π BC2 BD = 1 3π BC2 BC2 AB = π 122 3 2 = 24π.

PIC 
Statystyki
484
drużyny otrzymały
68.8%
drużyn rozwiązało
00:18:23
średni czas rozwiązywania

Zadanie S21 / J31

Używając każdej z cyfr 1, 2, 3, 4, 6, 7, 8 i 9 dokładnie raz, Weronika stworzyła dwie liczby czterocyfrowe i dodała je do siebie. Znajdź maksymalną możliwą sumę cyfr tak powstałej liczby.

Rozwiązanie

Wynik:

31


Oznaczmy dane dwie czterocyfrowe liczby przez a i b, zaś sumę cyfr dowolnej liczby n przez S(n). Zachodzi wtedy następująca zależność: S(a + b) = S(a) + S(b) 9 c, gdzie c jest liczbą sytuacji, gdy przenosimy jedynkę do kolejnej kolumny w algorytmie dodawania pisemnego. Obliczmy zatem S(a) + S(b) = 1 + 2 + 3 + 4 + 6 + 7 + 8 + 9 = 40. Otrzymujemy stąd, że jedyne możliwe wartości S(a + b) to 40, 31, 22, 13 i 4.

Nie da się jednak uzyskać 40, gdyż 9 dodana do jakiejkolwiek niezerowej liczby daje co najmniej 10, a zatem powoduje przenoszenie jedynki. Z drugiej jednak strony 31 da się uzyskać, np. w następujący sposób: 9678 + 4321 = 13999;1 + 3 + 9 + 9 + 9 = 31. Wynik zatem to 31.

Statystyki
440
drużyn otrzymało
91.8%
drużyn rozwiązało
00:08:16
średni czas rozwiązywania

Zadanie S22 / J32

W pewnym turnieju badmintonowym rywalizuje ośmiu zawodników przydzielonych losowo do drabinki turniejowej przedstawionej poniżej. Następnie zostają rozegrane trzy rundy zgodnie z zadaną drabinką. Zwycięzca danej rozgrywki przechodzi do kolejnej rundy, przesuwając się tym samym do najbliższego „węzła” powyżej. W naszym turnieju gra dwóch profesjonalistów oraz sześciu amatorów, w tym Dominik. Każdy z profesjonalnych graczy zawsze pokona amatora, z kolei mecze między dwoma profesjonalistami lub dwoma amatorami są wyrównane i każdy z graczy ma równą szansę ich wygrania. Jakie jest prawdopodobieństwo, że Dominik zagra w finale?

PIC
Rozwiązanie

Wynik:

1 14


Dominik zagra w finale wtedy i tylko wtedy, gdy obaj profesjonalni gracze zaczną w drugiej połówce drabinki i Dominik wygra oba mecze w swojej połówce. Zacznijmy od ustalonej pozycji Dominika i wybierzmy pozycje dwóch profesjonalnych graczy. Prawdopodobieństwo, że obaj oni znajdą się w drugiej połówce wynosi 4 7 3 6. Wszyscy amatorzy są na tym samym poziomie, więc prawdopodobieństwo, że Dominik wygra oba mecze wynosi 4 7 3 6 1 2 1 2 = 1 14.

Statystyki
420
drużyn otrzymało
61.9%
drużyn rozwiązało
00:19:28
średni czas rozwiązywania

Zadanie S23 / J33

Na tablicy napisano następujące liczby

1, 1 2, 1 3,, 1 100.

W każdym ruchu wybrane zostają dwie liczby a i b. Następnie zostają one zmazane i zastąpione liczbą

ab a + 2ab + b.

Operacja ta jest powtarzana tak długo, aż na tablicy zostanie tylko jedna liczba. Znajdź wszystkie możliwe wartości ostatniej liczby na tablicy.

Rozwiązanie

Wynik:

1 5248


Zauważmy, że liczba n, która zastępuje na tablicy liczby a i b, spełnia

1 n = a + 2ab + b ab = 1 a + 1 b + 2.

Otrzymujemy, że suma odwrotności wszystkich liczb na tablicy zwiększa się o 2 w każdym ruchu. Skoro zostanie wykonanych dokładnie 99 operacji, to ostatnia liczba spełnia następujące równanie

1 = 2 99 + 1 + 2 + + 100 = 198 + 101 100 2 = 5248.

Zatem ostatnia liczba wynosi 1 5248.

Statystyki
391
drużyn otrzymało
41.9%
drużyn rozwiązało
00:18:50
średni czas rozwiązywania

Zadanie S24 / J34

Dany jest trójkąt ABC o polu 1. Jego boki BC, CA, AB przedłużono odpowiednio do punktów D, E i F, w taki sposób, że BD = 2BC, CE = 3CA oraz AF = 4AB, jak na rysunku. Znajdź pole trójkąta DEF.

PIC
Rozwiązanie

Wynik:

18


Oznaczmy przez HA i HE spodki wysokości poprowadzonych odpowiednio z punktów A i E na prostą BC.

PIC 

Trójkąty prostokątne CAHA oraz CEHE są podobne, zatem z równości CE = 3CA otrzymujemy EHE = 3AHA. Ponadto, z równości CD = BD BC = BC dostajemy, że pole trójkąta CDE jest równe

1 2 CD EHE = 1 2 BC 3AHA = 3.

Podobne rozumowanie pokazuje, że pola trójkątów AEF i BFD wynoszą odpowiednio 2 4 = 8 oraz 3 2 = 4, skąd otrzymujemy, że całkowite pole trójkąta wynosi 1 + 3 + 8 + 6 = 18.

Statystyki
356
drużyn otrzymało
72.2%
drużyn rozwiązało
00:13:37
średni czas rozwiązywania

Zadanie S25 / J35

Królewska skarbniczka Halina podczas zbierania podatków wrzucała monety do trzech worków, dzieląc je na te ważące po 10, 11 i 12 gramów. Niestety nie opisała ich poprawnie i teraz nie wiadomo, który rodzaj monet znajduje się w którym worku. Król posiada wagę umożliwiającą ważenie przedmiotów o masie do N gramów, gdzie N jest pewną liczbą całkowitą (jeżeli na wadze położymy cięższy przedmiot, to wskaże ona N). Twoim celem jest poprawne przyklejenie etykiet na worki, wykonując tylko jedno ważenie. Jaka jest minimalna wartość N, dla której taka operacja jest możliwa?

Rozwiązanie

Wynik:

47


Oznaczmy liczbę monet wyjętych z worków do zważenia przez a, b i c. Liczby te muszą być parami różne, aby dało się rozróżnić worki. Szukamy najmniejszych różnych liczb a, b i c takich, żeby a k + b l + c m były parami różne dla każdej permutacji (k,l,m) liczb 10,11 i 12. Najmniejsza możliwa trójka to a = 0, b = 1 i c = 2. Jednak nie jest ona poprawna, bo 32 = 2 10 + 12 = 2 11 + 10. Kolejna możliwość to a = 0, b = 1 and c = 3. Okazuje się, że ta trójka spełnia warunki zadania:

310+11 = 41,310+12 = 42,311+10 = 43,311+12 = 45,312+10 = 46,312+11 = 47.

Czyli waga musi działać poprawnie do 47 gramów.

Statystyki
312
drużyn otrzymało
56.1%
drużyn rozwiązało
00:20:44
średni czas rozwiązywania

Zadanie S26 / J36

Dominika zdecydowała się przejść na dietę ananasową. Codziennie o 13 : 00 sprawdza, ile posiada ananasów. Jeżeli ma co najmniej jednego, zjada go. W przeciwnym przypadku kupuje o jednego ananasa więcej niż miała w jakimkolwiek innym dniu. Dominika kupiła swojego pierwszego ananasa pierwszego dnia o 13 : 00. Ile ananasów będzie miała 2020 dnia o 14 : 00?

Rozwiązanie

Wynik:

59


Oznaczmy liczbę ananasów posiadanych przez Dominikę w i-tym dniu o 14 : 00 jako s(i). Pierwsze dwa zera w ciągu s(1),s(2),s(3), pojawią się na pozycji drugiej i piątej. Skoro Dominika za każdym razem kupuje o jednego ananasa więcej, to odległości między kolejnymi zerami w ciągu tworzą ciąg 3,4,5,. Zera w ciągu s(i) znajdują się zatem na pozycjach o indeksie postaci

2 + 3 + 4 + + n = n(n + 1) 2 1

dla pewnego n. Naszym celem jest znalezienie ostatniego wystąpienia zera przed 2020 dniem. W tym celu rozwiązujemy równanie kwadratowe 1 2x(x + 1) 1 = 2020, które ma dokładnie jedno dodatnie rozwiązanie. Jest ono równe 161691 2 , czyli leży między 63 a 64. Stąd ostatnie zero jest 62. i znajduje się na pozycji 6364 2 1 = 2015. Ciąg s(i) wygląda potem następująco: 63,62,61,60,59,, zatem s(2020) jest równe 59.

Statystyki
288
drużyn otrzymało
59.4%
drużyn rozwiązało
00:21:57
średni czas rozwiązywania

Zadanie S27 / J37

Farmer Janek wybudował dla swoich prosiaczków chlew o powierzchni 252m2. W środku ma ścianki, które dzielą chlew na 16 prostokątnych sektorów. Ścianki te można przesuwać równolegle do zewnętrznych ścian budynku na całej długości lub szerokości. W tym momencie sektory mają powierzchnie zaznaczone na obrazku (w m2). Janek lubi matematykę i dba o to, żeby sektory miały zawsze boki o długościach całkowitych w metrach. Wyznacz wszystkie możliwe powierzchnie sektora (w m2), który znajduje się w prawym górnym rogu (zaznaczonego znakiem zapytania).

PIC
Rozwiązanie

Wynik:

8, 24


Zauważmy najpierw, że znamy stosunek szerokości pierwszej i drugiej kolumny (30 : 10) oraz pierwszej i trzeciej (18 : 12). Natomiast stosunek długości pierwszej, drugiej i czwartej kolumny wynosi 24 : 18 : 30. Po uproszczeniu proporcji dostajemy stosunek 3 : 1 : 2 dla pierwszej, drugiej i trzeciej kolumny oraz 4 : 3 : 5 dla pierwszego, drugiego i czwartego wiersza. Dzięki temu możemy uzupełnić obrazek, wprowadzając niewiadome x i y dla uwzględnienia otrzymanych proporcji.

PIC

Rozważając proporcje w zacieniowanym prostokącie dostajemy, że 12 : 2x = 3y : 12, czyli y = 24x. Sumując pola wszystkich sektorów otrzymujemy

156 + 6x + 12y = 252,

co po podstawieniu y = 24x i przekształceniu daje nam równanie kwadratowe

x2 16x + 48 = 0,

którego rozwiązaniami są x = 4 i x = 12. Szukane pole wynosi 4y = 96x, czyli 24 lub 8.

Statystyki
250
drużyn otrzymało
67.2%
drużyn rozwiązało
00:20:19
średni czas rozwiązywania

Zadanie S28 / J38

Krystyna i Stefan narysowali po jednym okręgu na kartce w kratkę. Każda z kratek ma wymiary 1 × 1. Oba okręgi przechodzą dokładnie przez trzy punkty kratowe (punkty będące wierzchołkami kratek). Okrąg Krystyny ma promień 5 4, a okrąg Stefana jest jeszcze mniejszy. Jaki jest promień okręgu Stefana?

Rozwiązanie

Wynik:

52 6


Niech A, B, C oznaczają punkty kratowe na okręgu Stefana. Wiemy, że okrąg Stefana ma promień mniejszy od 5 4, więc odległość między A i B wynosi co najwyżej 5 2, a zatem z dokładnością do obrotu, poniższe rysunki przedstawiają wszystkie możliwe wzajemne położenie punktów A i B:

Symetralna odcinka AB jest jednocześnie osią symetrii okręgu, a punkt C musi albo leżeć na tej osi symetrii albo odbicie punktu C względem tej osi nie jest punktem kratowym. To wyklucza sytuację przedstawioną na pierwszym rysunku.

Sytuacja z drugiego rysunku możliwa jest wyłącznie, jeśli C leży na osi symetrii. Ponadto, ustawienie punktu C względem A oraz B musi być zgodnie z sytuacją z drugiego, trzeciego lub czwartego ustawienia, z dokładnością do obrotu. To prowadzi do wniosku, że okrąg Stefana wygląda następująco:

Musimy wyznaczyć promień tego okręgu. Wprowadźmy układ współrzędnych w taki sposób, że punkty A, B, C mają współrzędne (1,0), (0,1), (2,2). Podstawiając te wartości do równania okręgu (x h)2 + (y k)2 = r2, wyliczamy h, k i r, i otrzymujemy równanie (x 7 6)2 + (y 7 6)2 = 25 18.

Statystyki
229
drużyn otrzymało
37.6%
drużyn rozwiązało
00:26:56
średni czas rozwiązywania

Zadanie S29 / J39

Siedmiu krasnoludków ma na głowie siedem kapeluszy o parami różnych kolorach. Podły czarodziej Vierr-Tarra chce opracować taką klątwę zmieniającą kolory kapeluszy, że:

Ile różnych klątw może opracować podły czarodziej Vierr-Tarra?

Rozwiązanie

Wynik:

720


Skoro wszystkie możliwe kolory kapeluszy mają być obecne po zadziałaniu klątwy, to klątwa jest po prostu permutacją siedmiu oryginalnych kolorów. Każda taka permutacja może zostać rozłożona na rozłączne cykle złożone z kolejnych kolorów. Z trzeciego warunku cykle nie mogą być utworzone z jednego, dwóch, ani trzech kolorów. Nie da się jednak podzielić siedmiu kolorów na więcej niż jeden cykl długości co najmniej cztery. Klątwa zatem musi być permutacją o jednym siedmioelementowym cyklu. Takich permutacji jest 6! = 720: wybieramy jeden z kolorów, jest sześć możliwości wyboru koloru na jaki klątwa może go zmienić, dla tego koloru jest pięć możliwości, itd., aż ostatni kolor musi przejść na pierwszy kolor.

Statystyki
203
drużyny otrzymały
63.1%
drużyn rozwiązało
00:13:15
średni czas rozwiązywania

Zadanie S30 / J40

Świstak Wojtek ma bardzo nietypową kłódkę na kod. Jej nadzwyczajność polega na fakcie, że na każdym z czterech pierścieni służących do ustawienia kodu znajduje się inna liczba liczb. Na pierwszym pierścieniu umieszczone są liczby od 0 do 4, na drugim od 0 do 6, na trzecim od 0 do 10, a na ostatnim od 0 do 9. Wojtek pamięta, że jeżeli ustawi kod na 0,0,0,0 i zacznie kręcić wszystkimi pierścieniami jednocześnie (tak, że następną pozycją będzie 1,1,1,1), w pewnym momencie dotrze do kombinacji kończącej się na 5,1. Gdy taka sytuacja powtórzy się drugi raz, pierścienie będą ułożone we właściwej pozycji, aby otworzyć kłódkę. Jaki jest kod na kłódce Wojtka?

Rozwiązanie

Wynik:

1,6,5,1


Szukamy liczby całkowitej x, takiej że dzielenie x przez 11 da resztę 5, a przez 10 da resztę 1. Ponieważ 10 i 11 są względnie pierwsze, więc na mocy chińskiego twierdzenia o resztach istnieje dokładnie jedna taka liczba mniejsza od 110, a wszystkie inne rozwiązania powstają przez dodanie do niej 110. Łatwo sprawdzić, że najmniejsza liczba spełniające te warunki to 71. Aby ją znaleźć można wypisywać kolejne liczby postaci 11k + 5 i sprawdzać czy są zakończone na 1. Po tylu obrotach pierwszy raz wystąpi układ cyfr kończący się na 5,1. Drugi raz taka sytuacja wystąpi po 110 + 71 = 181 obrotach. Ponieważ dzielenie 181 przez 57 zwraca odpowiednio reszty 16, odpowiedzią do zadania jest kombinacja 1,6,5,1.

Statystyki
180
drużyn otrzymało
70.0%
drużyn rozwiązało
00:13:30
średni czas rozwiązywania

Zadanie S31 / J41

Na przekątnych niektórych pól planszy 4 × 4 umieszczono cztery dwustronne lustra. Z każdego z szesnastu odcinków znajdujących się na brzegu planszy wypuszczono wiązkę lasera w kierunku prostopadłym do tego odcinka. Wiązka lasera biegnie do przodu i zmienia kierunek o 90 za każdym razem, gdy napotka na swojej drodze lustro. Okazało się, że cztery wiązki lasera miały jeden swój koniec na dolnej, a drugi na prawej krawędzi planszy, inne cztery wiązki miały końce na prawej i górnej krawędzi planszy, jeszcze inne cztery wiązki miały końce na górnej i lewej krawędzi, a pozostałe cztery miały końce na lewej i dolnej krawędzi planszy. Dla ilu różnych ustawień luster mogła zajść taka sytuacja?
(Rysunek przedstawia jedno z takich ustawień oraz niektóre z laserów.)

PIC  
Rozwiązanie

Wynik:

144


Ponieważ do dyspozycji mamy tylko cztery lustra i każda wiązka lasera musi w pewnym momencie zmienić kierunek, więc każdy wiersz i każda kolumna musi zawierać dokładnie jedno lustro. To można osiągnąć na 4! = 24 sposoby — wybieramy kolumnę dla lustra w pierwszym rzędzie na cztery sposoby, następnie kolumnę dla lustra w drugim rzędzie na trzy sposoby, itd. W związku z wymaganą liczbą wiązek biegnących w każdym kierunku, musimy umieścić dwa lustra równolegle do jednej przekątnej planszy i dwa pozostałe lustra równolegle do drugiej przekątnej. Wobec tego po wybraniu pól, na których umieszczamy lustra możemy wybrać orientację luster na (4 2) = 6 sposobów. Ostatecznie, nietrudno spostrzec, że każda taka konfiguracja spełnia warunki zadania, więc jest 24 6 = 144 możliwych ustawień luster.

Statystyki
155
drużyn otrzymało
61.9%
drużyn rozwiązało
00:17:29
średni czas rozwiązywania

Zadanie S32 / J42

Niech x1 = 2020, a xn będzie liczbą powstałą przez przemnożenie xn1 przez najmniejszą liczbę pierwszą p, która nie dzieli xn1 oraz podzielenie przez wszystkie liczby pierwsze mniejsze od p. Znajdź liczbę różnych dzielników pierwszych x2020.

Rozwiązanie

Wynik:

9


Pierwsze wyrazy ciągu to x1 = 2 2 5 101 oraz x2 = 2 3 5 101. Zauważmy, że jeżeli wyraz ciągu nie dzieli się przez kwadrat liczby pierwszej, to kolejny wyraz również nie. Zatem zaczynając od x2 możemy przedstawić wyraz xn jako liczbę bn w systemie dwójkowym, gdzie k-ta cyfra (od prawej) jest równa 1, gdy xn dzieli się przez k-tą liczbę pierwszą. Następnie zauważmy, że z definicji ciągu mamy bn+1 = bn + 1 dla wszystkich n 2. Mamy

b2 = 100000000000000000000001112

oraz

b2020 = b2 + 111111000102 =2018 = 100000000000000111111010012.

Zgodnie z definicją bn, liczba różnych dzielników pierwszych x2020 jest równa liczbie jedynek w zapisie b2020, czyli 9.

Statystyki
144
drużyny otrzymały
47.2%
drużyn rozwiązało
00:25:17
średni czas rozwiązywania

Zadanie S33 / J43

Środkowe w trójkącie ABC dzielą go na sześć mniejszych trójkątów. Środki ciężkości tych sześciu trójkątów są wierzchołkami sześciokąta DEFGHI. Znajdź stosunek pola DEFGHI do pola ABC.

Rozwiązanie

Wynik:

13 36


Na poniższym rysunku zaznaczone zostały wszystkie istotne punkty: środek ciężkości S trójkąta ABC, środki Ma, Mb, Mc boków ABC, środki ciężkości D, E, F, G, H, I mniejszych trójkątów, środki D,E,,I odcinków MbA,AMc,,CMb.

PIC

Skoro AE = 1 4AB oraz AD = 1 4AC, trójkąt AED jest podobny do ABC w skali 1 4 na mocy twierdzenia Talesa. Zatem, pole [AED] jest równe 1 16[ABC]. Analogicznie, mamy [BGF] = [CIH] = 1 16[ABC]. Zatem, pole sześciokąta DEFGHI wynosi 13 16[ABC]. Co więcej, jednokładność o środku w S i skali 3 2 przekształca sześciokąt DEFGHI na sześciokąt DEFGHI, więc pole sześciokąta DEFGHI jest równe

4 9 13 16[ABC] = 13 36[ABC].

Zatem, szukany stosunek pól wynosi 13 36.

Statystyki
128
drużyn otrzymało
29.7%
drużyn rozwiązało
00:19:19
średni czas rozwiązywania

Zadanie S34 / J44

Niech a1,a2,a3, będzie ciągiem liczb rzeczywistych spełniających warunek a1 = a2020 oraz am+1 = m(1)m+1 2am dla wszystkich dodatnich liczb całkowitych m. Znajdź wartość wyrażenia a1 + a2 + + a2019.

Rozwiązanie

Wynik:

1010 3


Dodając stronami równości dla m = 1,,2019 otrzymujemy

(a2 + a3 + + a2020) = (1 2 + 3 + 2019) 2(a1 + a2 + + a2019).

Korzystając z tego, że a1 = a2020 po przekształceniu mamy

3(a1 + a2 + + a2019) = 1 2 + 3 + 2019 = = (1 2) + (3 4) + + (2017 2018) + 2019 = = (1) 1009 + 2019 = 1010.

Zatem a1 + a2 + + a2019 = 10103.

Zauważmy, że istnieje ciąg spełniający warunki zadania. Dla dowolnego a1, kolejne wyrazy są wyznaczone jednoznacznie. Możemy więc wyrazić wartość a2020 przy pomocy liniowego równania zależnego od a1. Porównując a1 = a2020 można wyliczyć wartość a1.

Statystyki
118
drużyn otrzymało
22.0%
drużyn rozwiązało
00:24:23
średni czas rozwiązywania

Zadanie S35 / J45

Sandra trzyma w ręce pięć identycznych sznurków w taki sposób, że ich końce zwisają po dwóch stronach ręki. Poprosiła Wojtka, żeby losowo wiązał w pary sznurki zwisające najpierw z jednej strony ręki, a potem z drugiej, tak, że zostanie jeden niezwiązany sznurek z każdej strony. Jakie jest prawdopodobieństwo, że powstał w ten sposób jeden długi sznurek?

Rozwiązanie

Wynik:

8 15


Nazwijmy sznurki A, B, C, D i E. Załóżmy, że po jednej stronie sznurek A jest niezwiązany, sznurek B jest związany z C, a D z E. W takim przypadku jeden długi sznurek otrzymamy dokładnie wtedy, gdy po drugiej stronie A zwiążemy z B, C, D lub E (4 opcje), a pozostały wolny koniec z danej pary do jednego z dwóch z drugiej pary, co można zrobić na 2 sposoby (np. A zwiążemy z B, wtedy C możemy związać z D lub E). To daje 4 2 = 8 opcji. Z kolei wszystkich możliwych sposobów związania sznurków z drugiej strony jest 15, ponieważ na pięć sposobów możemy wybrać niezwiązany sznurek i połączyć pozostałe 4 sznurki w pary na trzy sposoby. Daje to prawdopodobieństwo 815.

Statystyki
100
drużyn otrzymało
50.0%
drużyn rozwiązało
00:19:13
średni czas rozwiązywania

Zadanie S36 / J46

Liczbę nazwiemy 2-pierwszą jeśli każda para kolejnych cyfr tej liczby tworzy inną dwucyfrową liczbę pierwszą. Na przykład, 237 jest 2-pierwsza, ale 136 i 1313 nie są 2-pierwsze. Znajdź największą 2-pierwszą liczbę.

Rozwiązanie

Wynik:

619737131179


Rozważmy skierowany graf o czterech wierzchołkach oznaczonych cyframi 1, 3, 7 i 9, przy czym dwie cyfry łączymy strzałką wtedy i tylko wtedy, gdy dwucyfrowa liczba utworzona przez te cyfry jest pierwsza. Zauważmy, że w grafie występuje pętla przy wierzchołku oznaczonym cyfrą 1.

PIC

Załóżmy na chwilę, że istnieje ścieżka w tym grafie wzdłuż narysowanych strzałek, która wykorzystuje każdą strzałkę dokładnie raz. Wtedy największa liczba 2-pierwsza może być uzyskana przez dopisanie cyfry na początku ciągu cyfr odwiedzonych przez jedną z takich ścieżek. W rzeczy samej, z definicji liczby 2-pierwszej wynika, że wszystkie jej cyfry, nie licząc pierwszej cyfry od lewej, należą do zbioru {1,3,7,9} oraz że żadna strzałka nie może być użyta dwa razy. Wobec tego żadna liczba 2-pierwsza nie może mieć więcej cyfr niż liczba strzałek w grafie powiększona o dwa, tzn. 12. Ponadto, pierwszą cyfrą nie może być ani 9 ani 7, gdyż to spowodowałoby dwukrotne wystąpienie liczby odpowiadającej pewnej strzałce. Ponieważ liczby 61, 83, 87 i 89 są pierwsze, nie potrzebujemy mniejszych cyfr i pierwszą cyfrą jest 6 lub 8.

Teraz znajdujemy ścieżkę o opisanych wyżej własnościach, która utworzy największą możliwą liczbę. Z jednej strony, liczba strzałek wchodzących do 9 jest o jeden większa niż liczba strzałek wychodzących z 9. Z drugiej strony, liczba strzałek wchodzących do 1 jest o jeden mniejsza od liczby strzałek wychodzących z 1. Liczba strzałek wchodzących i wychodzących do pozostałych cyfr jest taka sama. Z obserwacji tych wynika, że nasza ścieżka musi zaczynać się w jedynce i kończyć w dziewiątce. Z jedynki wchodzimy do dziewiątki, ponieważ jest to największy możliwy sąsiad jedynki. Z tego samego powodu z dziewiątki przechodzimy do siódemki. Następnie nie możemy wrócić do dziewiątki, bo to zakończyłoby przedwcześnie naszą ścieżkę, więc musimy pójść do trójki, następnie z powrotem do siódemki, itd. Za pomocą takiego algorytmu zachłannego otrzymujemy 19737131179 i ponieważ 81 nie jest liczbą pierwszą, wnioskujemy że największą liczbą 2-pierwszą jest 619737131179.

Statystyki
82
drużyny otrzymały
30.5%
drużyn rozwiązało
00:30:14
średni czas rozwiązywania

Zadanie S37 / J47

Niech O będzie środkiem okręgu opisanego na trójkącie ABC. Punkty DE leżą odpowiednio na odcinkach AB i AC, przy czym O jest środkiem odcinka DE. Wyznacz długość odcinka CE wiedząc, że AD = 8, BD = 3 oraz AO = 7.

Rozwiązanie

Wynik:

421 7


Niech A,B,C będą odbiciami odpowiednio punktów A,B,C względem punktu O. Ponieważ O jest środkiem odcinka DE, to punkt D (odpowiednio E) jest punktem przecięcia odcinków AB i AC (odpowiednio AC i AB). Korzystając z twierdzenia Pitagorasa dla prostokątnego trójkąta AAB obliczamy

AB = AA 2 A B 2 = 142 112 = 53.

Następnie, ponownie używając twierdzenia Pitagorasa dla trójkąta ABE otrzymujemy

AE = 75 + 9 = 221.

Trójkąty ABE oraz ACE są podobne, zatem

CE AE = BE AE ,

skąd wynika, że

CE = AE BE AE = 8 3 221 = 4 3 21 21 = 421 7 .

PIC

Drugie rozwiązanie: Potęga punktu D względem okręgu opisanego na trójkącie ABC o promieniu r = AO jest równa

3 8 = DB DA = OD2 r2OE = OD = 49 24 = 5.

Z twierdzenia cosinusów w ADO otrzymujemy

82 = 52 + 72 2 5 7cos(∠AOD).

Ponieważ cos(∠AOE) = cos(180∠AOD) = cos(∠AOD) = 1 7, to z tego samego twierdzenia dla AOE wynika

AE2 = 72 + 52 2 5 7cos(∠AOE) = 84AE = 84 = 221.

Podobnie jak wyżej, potęga punktu E względem okręgu opisanego na trójkącie ABC wynosi

221 EC = 52 72EC = 24 221 = 421 7 .

Statystyki
70
drużyn otrzymało
17.1%
drużyn rozwiązało
00:27:40
średni czas rozwiązywania

Zadanie S38 / J48

Prostokąt o wymiarach 7 × 24 jest podzielony na kwadraty 1 × 1. Jedna z jego przekątnych wycina trójkąty z niektórych kwadratów. Znajdź sumę obwodów wszystkich wyciętych trójkątów.

Rozwiązanie

Wynik:

56 3 = 182 3


Niech 24 będzie szerokością, a 7 wysokością prostokąta. Rozważmy przekątną z lewego dolnego rogu do prawego górnego. Ma ona nachylenie 7 24. Przekątna wycina trójkąty dokładnie wtedy, kiedy przechodzi przez poziomy odcinek oddzielający dwa kwadraty oraz przy przechodzeniu przez prawy bok kwadratu z lewego dolnego narożnika i lewy bok kwadratu z prawego górnego narożnika. Sytuacja, kiedy przekątna przechodzi przez poziomy odcinek została przedstawiona na rysunku.

PIC

Skoro kąt nachylenia jest stały, to suma obwodów powstałych dwóch trójkątów jest równa obwodowi trójkąta prostokątnego o bokach 1 i 7 24. Przeciwprostokątna tego trójkąta ma długość 1 + ( 7 24 ) 2 = 25 24, więc jego obwód to 56 24. Przekątna przechodzi przez poziomy odcinek dokładnie 6 razy, a trójkąty wycięte z dwóch narożnych kwadratów są również trójkątami prostokątnymi o bokach 1 i 7 24, więc daje to odpowiedź 8 56 24 = 56 3 .

Statystyki
55
drużyn otrzymało
50.9%
drużyn rozwiązało
00:18:22
średni czas rozwiązywania

Zadanie S39 / J49

Dodatnią liczbę całkowitą n nazwiemy piętrową, jeśli da się przejść z dowolnego piętra 8788-kondygnacyjnego budynku do każdego innego piętra, dopuszczając wyłącznie schodzenie o 2020 pięter w dół lub wchodzenie o n pięter do góry. Znajdź największą piętrową liczbę.

Uwaga: 8788-kondygnacyjny budynek ma 8788 pięter: parter oraz 8787 pięter ponad parterem.

Rozwiązanie

Wynik:

6763


Po pierwsze, aby móc opuścić dwa tysiące dziewiętnaste piętro, musi zachodzić nierówność 2019 + n 8787, skąd n 6768. Po drugie, warunek d := NWD(2020,n) = 1 jest konieczny, gdyż z a-tego piętra można przemieścić się do b-tego piętra tylko jeśli da b. Pamiętając o tym, że 2020 = 22 5 101, możemy wykluczyć kilku kandydatów na największe możliwe n: 6768 dzieli się przez 2, 6767 dzieli się przez 101, 6766 dzieli się przez 2, 6765 dzieli się przez 5, 6764 dzieli się przez 2 i w końcu NWD(6763,2020) = 1.

Pozostaje wykazać, że liczba 6763 jest piętrowa. Korzystając z algorytmu Euklidesa znajdujemy liczby całkowite x, y takie, że 6763x 2020y = 1 i możemy założyć, że x, y są nieujemne, gdyż dodanie 2020 do x oraz 6763 do y zachowuje tę równość. Twierdzimy, że zaczynając od piętra o numerze 0 f 8786 jesteśmy w stanie wykonać ciąg x ruchów do góry oraz y ruchów na dół w takiej kolejności, że na końcu znajdziemy się na piętrze o numerze f + 1. W rzeczy samej, ponieważ 2020 + 6763 8787, więc zawsze możemy wykonać ruch w co najmniej jednym kierunku. Ponadto, jeśli użyliśmy wszystkich ruchów na dół (odpowiednio: w górę), musimy być poniżej (odpowiednio: powyżej) piętra f + 1 i wykonanie pozostałych ruchów w górę (odpowiednio: w dół) doprowadzi nas na piętro f + 1. Podobnie pokazujemy, że z każdego piętra 1 f 8787 możemy zejść piętro niżej. Wnioskujemy, że 6763 jest największą piętrową liczbą.

Statystyki
45
drużyn otrzymało
48.9%
drużyn rozwiązało
00:15:37
średni czas rozwiązywania

Zadanie S40 / J50

W poniższym kryptarytmie

RE D+BLU E +GREE N =BROWN

różnym literom odpowiadają różne cyfry. Żadna z czterech powstałych liczb nie zaczyna się zerem. Ponadto wiadomo, że BLUE jest kwadratem liczby całkowitej. Znajdź pięciocyfrową liczbę całkowitą odpowiadającą napisowi BROWN.

Rozwiązanie

Wynik:

85230


Oznaczmy kolumny od lewej do prawej liczbami od 1 do 5. Niech ponadto c1,c2,,c5 oznaczają wartości „przenoszone” z odpowiedniej kolumny do następnej. Zauważmy, że c1 = 0 oraz 0 ci 2 dla każdego i = 2,,5: wynika to indukcyjnie ze spostrzeżenia, że suma trzech cyfr oraz cyfry nie większej niż 2 przeniesionej z poprzedniej kolumny daje co najwyżej 29. Zauważmy ponadto, że c2 1 — wynika to z faktu, że w drugiej kolumnie mamy dwie różne cyfry, a ponadto c3 2. Z obserwacji pierwszej kolumny otrzymujemy, że c20, a zatem c2 = 1 i G + 1 = B. Z obserwacji piątej kolumny otrzymujemy D + E = 10, gdyż obie liczby D i E nie mogą być równe zeru, zatem c5 = 1. Skoro B + R + c3 = c2 10 + R, to B = 9 lub B = 8. Zatem BLUE składa się z czterech różnych cyfr i jest kwadratem liczby całkowitej n spełniającej 90 n 99. Wykluczając kwadraty z powyższego przedziału, których cyfry się powtarzają, zostają nam tylko następujące możliwości dla wyrażenia BLUE: 8649, 9025, 9216, 9604 oraz 9801. Na mocy D + E = 10 możemy wykluczyć 9025, gdyż w przeciwnym przypadku otrzymalibyśmy D = E = 5. Ponadto 9801 nie jest możliwe, gdyż wtedy D = B = 9. Podobnie 9604 nie jest możliwe, ponieważ pociągałoby to za sobą L = D = 6. Z pomocą czwartej kolumny możemy także wyeliminować możliwość 9216, gdyż wtedy otrzymalibyśmy E + U + E + 1 = 6 + 1 + 6 + 1 = 14, skąd W = 4, co stałoby w sprzeczności z D = 4. Zatem jedyną możliwą wartością wyrażenia BLUE jest 8649.

Z faktu, że B = 8, L = 6, U = 4, E = 9, łatwo otrzymujemy, że D = 1, W = 3 oraz G = 7, a ponadto c3 = c4 = 2. Na podstawie trzeciej kolumny otrzymujemy R + L + E + c4 = c3 10 + O, co możemy przepisać jako R + 17 = 20 + O, jedyną możliwością wartości dla R i O jest R = 5 i O = 2. W rezultacie otrzymujemy N = 0, a zatem jedynym rozwiązaniem danego kryptarytmu jest

591+8649 +75990 =85230
Statystyki
38
drużyn otrzymało
36.8%
drużyn rozwiązało
00:26:47
średni czas rozwiązywania

Zadanie S41 / J51

Znajdź najmniejszą liczbę całkowitą k > 1, dla której nie istnieje taka k-cyfrowa liczba całkowita dodatnia n, że każda jej cyfra jest nieparzysta oraz S(S(n)) = 2, gdzie S(x) oznacza sumę cyfr liczby x.

Rozwiązanie

Wynik:

103


Zauważmy najpierw, że S(m) = 2 dla nieparzystej liczby całkowitej m, wtedy i tylko wtedy, gdy m = 10 + 1 dla pewnej liczby całkowitej dodatniej . Jeśli k = 103, to S(n) jest liczbą nieparzystą dla dowolnej k-cyfrowej liczby n o wszystkich cyfrach nieparzystych. Zatem jeśli S(S(n)) = 2, to S(n) musi być postaci 10 + 1. Jednakże

101 < 103 1 S(n) 103 9 = 927 < 1001

dla każdej liczby całkowitej dodatniej n, która posiada 103 cyfry. Zatem k = 103 spełnia warunki zadania.

Udowodnimy, że dla nieparzystych k < 103 istnieje n opisane w zadaniu. Łatwo zauważyć, że S(n) może przyjąć dowolną nieparzystą wartość większą lub równą k oraz mniejszą lub równą 9k. Jeśli 1 < k 11, to 9k 18 > 11, więc S(n) może być równa 11, a zatem istnieje n takie, że S(S(n)) = 2. Jeśli 101 k > 11, to 9k 9 13 = 117 > 101, więc S(n) może być równe 101 oraz znowu S(S(n)) = 2. Zatem k > 101.

Jeśli k < 103 jest parzyste, to rozumowanie jest analogiczne. Jedyną różnicą jest to, że S(n) jest parzyste. Dla k = 2 możemy użyć n = 11. Jeśli 2 < k 20, to 9k > 20, więc możemy znaleźć n, dla którego S(n) jest równe 20. Jeśli 103 > k > 20, to 9k > 180 > 110, więc S(n) może być równe 110.

To pokazuje, że 103 jest najmniejszą liczbą o szukanych własnościach.

Statystyki
29
drużyn otrzymało
55.2%
drużyn rozwiązało
00:14:11
średni czas rozwiązywania

Zadanie S42 / J52

Piotrek kupił przedstawioną na rysunku poniżej szachownicę, która powstała z prostokąta o wymiarach 1010 × 2020 przez usunięcie mniejszego prostokąta. Następnie umieścił robaczka na każdym polu szachownicy. Niestety, niektóre robaczki miały kaszel. Co gorsza, kaszel był bardzo zaraźliwy: każdy robaczek znajdujący się na polu sąsiadującym z co najmniej dwoma polami zawierającymi kaszlącego robaczka również złapał kaszel. (Dwa pola sąsiadują ze sobą jeśli mają wspólny bok.) Wyznacz najmniejszą możliwą liczbę robaczków, które mogłyby zarazić wszystkie pozostałe robaczki. Żaden robaczek nie ruszał się z zajmowanego pola.

PIC 
Rozwiązanie

Wynik:

2630


Zauważmy, że jeśli robaczek zostaje zarażony, to łączny obwód obszaru zajmowanego przez zarażone robaczki nie zwiększa się. Wobec tego na początku musi być co najmniej P4 zarażonych robaczków, gdzie P jest obwodem szachownicy (czyli sumą obwodów dużego prostokąta i małego prostokąta). Dzięki temu z łatwością obliczamy P = 2(2020 + 1010 + (2020 400) + (1010 400)) = 10520, a poniższy obrazek przedstawia ustawienie P4 = 2630 kaszlących robaczków, które są w stanie zarazić wszystkie pozostałe.

PIC
Statystyki
23
drużyny otrzymały
39.1%
drużyn rozwiązało
00:23:07
średni czas rozwiązywania

Zadanie S43 / J53

Dodatnia liczba całkowita ma 25! różnych dodatnich dzielników. Ile maksymalnie piątych potęg liczb pierwszych może być wśród tych dzielników?

Uwaga: Symbol n! oznacza iloczyn wszystkich dodatnich liczb całkowitych mniejszych lub równych n.

Rozwiązanie

Wynik:

27


Liczba p1a1p2a2pkak, gdzie pi są parami różnymi liczbami pierwszymi ma (a1 + 1)(a2 + 1)(ak + 1) dodatnich dzielników. Widzimy więc, że największa liczba piątych potęg liczby pierwszej jest równa największej możliwej liczbie czynników większych lub równych 6 w rozkładzie liczby 25! na czynniki (niekoniecznie pierwsze). Aby zmaksymalizować tę liczbę, rozważamy rozkład na czynniki pierwsze

25! = 222 310 56 73 112 13 17 19 23.

Zostawiamy liczby pierwsze większe od 5, łączymy każdą piątkę i trójkę z dwójką oraz zapisujemy 26 jako 82. W ten sposób otrzymujemy, że największą możliwą liczbą jest 27.

Statystyki
18
drużyn otrzymało
61.1%
drużyn rozwiązało
00:12:41
średni czas rozwiązywania

Zadanie S44 / J54

Dodatnie liczby rzeczywiste x, y, z spełniają układ równań

{ x2 + xy + y2 = 1, y2 + yz + z2 = 2,

Znajdź wartość wyrażenia xy + yz + zx.

Rozwiązanie

Wynik:

2 3 6 = 22 3


Dodając stronami pierwsze i trzecie równanie i odejmując podwojone drugie otrzymujemy

(2x y z)(x + y + z) = 0

i skoro x, y, z są dodatnie, to 2x = y + z. Podstawiając y = x δ, z = x + δ do układu równań danego w treści zadania otrzymujemy

3x2 3 + δ2 = 1, 3x2 + δ2 = 2, 3x2 + 3 + δ2 = 3.

Wynika stąd, że = 13 i podstawienie otrzymanej równości do drugiej równości w nowym układzie równań prowadzi do równania kwadratowego o rozwiązaniach

δ2 = 1 ±1 36.

Jesteśmy proszeni o wyznaczenie wartości 3x2 δ2 = 2 2δ2 i ponieważ wynik ma być dodatni, jedyną możliwością jest 2 3 6.

Drugie rozwiązanie: Obierzmy punkt P na płaszczyźnie i narysujmy odcinki PA, PB i PC długości odpowiednio x, y i z, przy czym ∠APB = ∠BPC = ∠CPA = 120. Ponieważ cos(120) = 1 2, więc z danych równań i z twierdzenia cosinusów wynika, że AB = 1, BC = 2 i AC = 3. W takim razie ABC jest trójkątem prostokątnym o polu S = 2 2 . Zauważmy też, że to pole może być obliczone jako suma pól trójkąt PAB, PBC, PCA, więc S = 1 2 sin(120)(xy + yz + zx). Ponieważ sin(120) = 3 2 , to xy + yz + zx = 26 3 .

Statystyki
15
drużyn otrzymało
20.0%
drużyn rozwiązało
00:40:08
średni czas rozwiązywania

Zadanie S45 / J55

Niech I i O będą odpowiednio środkiem okręgu wpisanego w trójkąt ABC oraz środkiem okręgu opisanego na tym trójkącie. Spełnione są przy tym równości AB = 495, AC = 977 oraz ∠AIO = 90. Wyznacz długość odcinka BC.

Rozwiązanie

Wynik:

736


Rozważmy jednokładność o środku A i skali 2 oraz oznaczmy obrazy punktów przy tej jednokładności przez dostawienie apostrofu. Wówczas AO jest średnicą okręgu opisanego na trójkącie ABC i skoro ∠AIO = 90, I również leży na tym okręgu. Wynika stąd, że I jest środkiem łuku BC niezawierającego punktu A. Punkt I będziemy teraz oznaczać przez Š. Z lematu o trójliściu punkt Š spełnia równość ŠI = ŠC. Proste obliczenia na kątach pokazują, że ∠BCŠ = ∠BAŠ = ∠CAŠ. Oznaczmy przez D przecięcie prostych BC. Wówczas DŠC CŠA i w takim razie

ŠD ŠI = ŠC = ŠA = ŠI ŠA = 1 2

jest odwrotnością skali jednokładności. Stąd [BCI] = 1 3[ABC], gdzie [XY Z] oznacza pole trójkąta XY Z. Równość tę możemy przepisać korzystając z promienia r okręgu wpisanego w ABC w następujący sposób:

1 2r BC = 1 6r(AB + BC + CA)

i wobec tego

BC = AB + AC 2 = 495 + 977 2 = 736.

PIC
Statystyki
12
drużyn otrzymało
33.3%
drużyn rozwiązało
00:09:27
średni czas rozwiązywania

Zadanie S46 / J56

Znajdź wszystkie trójki (a,b,c) liczb całkowitych dodatnich, które spełniają równanie

3abc = 2a + 5b + 7c.

Rozwiązanie

Wynik:

(1,16,2), (2,11,1), (12,1,1)


Podzielmy równanie stronami przez (dodatnią) liczbę abc:

3 = 2 bc + 5 ca + 7 ab.

Jeśli wszystkie spośród liczb a,b,c są większe niż 1 oraz przynajmniej jedna z nich jest większa niż dwa, to prawa strona jest równa co najwyżej

2 2 3 + 5 2 3 + 7 2 2 = 35 12 < 3,

więc przy tych założeniach nie istnieją liczby a,b,c spełniające warunki zadania. Łatwo zauważyć, że a = b = c = 2 nie spełnia warunków zadania. Zatem przynajmniej jedna z liczb a, b, c jest równa 1.

Jeśli a = 1, to wyjściowe równanie sprowadza się do

3bc = 2 + 5b + 7c,

które po przemnożeniu przez 3 można sprowadzić do postaci

(3b 7)(3c 5) = 41.

Skoro oba czynniki są dodatnimi dzielnikami liczby pierwszej 41, która daje resztę 2 przy dzieleniu przez trzy, to równanie ma dokładnie jedno rozwiązanie b = 16, c = 2.

Jeśli b = 1, to otrzymujemy

3ac = 2a + 5 + 7c.

Analogicznie jak wcześniej, zwijamy w iloczyn

(3a 7)(3c 2) = 29,

co prowadzi nas do a = 12, c = 1 (analogicznie jak w przypadku a = 1).

Jeśli c = 1, to

(3a 5)(3b 2) = 31.

To równanie posiada dwie pary rozwiązań a = 12, b = 1 oraz a = 2, b = 11.

Zatem równanie ma dokładnie trzy rozwiązania: (1,16,2), (2,11,1) oraz (12,1,1).

Statystyki
10
drużyn otrzymało
20.0%
drużyn rozwiązało
00:26:46
średni czas rozwiązywania

Zadanie S47 / J57

Na przyjęciu każdy gość ma dokładnie czternaścioro znajomych wśród pozostałych gości. Każda para znajomych ma dokładnie sześcioro innych wspólnych znajomych obecnych na przyjęciu. Natomiast każda para osób, które się nie znają, ma tylko dwoje wspólnych znajomych. Ile gości jest na tym przyjęciu?

Rozwiązanie

Wynik:

64


Wybierzmy gościa x wraz z jego znajomymi i oznaczmy tę grupę 15 osób jako H. Niech y będzie członkiem grupy H, różnym od x. Ma on dokładnie 7 znajomych poza H (z 14 jego znajomych jednym jest x, a sześcioro jest wspólnym znajomym x i y, czyli należy do H). Mamy więc dokładnie c = 14 7 = 98 par (y,z) takich, że y jest członkiem H różnym od x, a z jest znajomym y spoza H. Z drugiej strony, każda osoba spoza H ma dokładnie dwoje znajomych w H różnych od x (skoro nie zna się z x, to mają oni dwoje wspólnych znajomych, a oni należą do H). Zatem liczba c wyznaczonych par jest dwukrotnie większa od liczby gości poza H. Skoro H składa się z 15 osób, to wszystkich osób na przyjęciu jest 15 + 982 = 64.

Zauważmy, że taka konfiguracja 64 gości jest możliwa. Umieśćmy gości w tablicy 8 × 8, dwoje z nich są znajomymi, jeżeli leżą w tym samym wierszu lub w tej samej kolumnie. Łatwo zauważyć, że warunki zadania są wtedy spełnione.

Statystyki
10
drużyn otrzymało
20.0%
drużyn rozwiązało
00:16:24
średni czas rozwiązywania

Zadanie S48 / J58

Punkt P leży we wnętrzu trójkąta ABC. Jeżeli

AP = 3,BP = 5,CP = 2,AB : AC = 2 : 1oraz∠BAC = 60,

to ile wynosi pole trójkąta ABC?

Rozwiązanie

Wynik:

6+73 2


Rozważmy taki punkt Q, leżący po przeciwnej stronie prostej AB niż punkt C, że ABQ ACP. Skala tego podobieństwa jest równa AB AC = 2, stąd AQ = 2AP = 23 oraz BQ = 2CP = 4. Zauważmy, że te równości wraz z równością kątów ∠QAB = ∠PAC dają nam podobieństwo APQ ACB, zatem ∠APQ = 90 oraz

PQ = (23 )2 (3 )2 = 3

na mocy twierdzenia Pitagorasa. Ponieważ BP2 = 52 = 42 + 32 = BQ2 + PQ2, więc korzystając ponownie z twierdzenia Pitagorasa otrzymujemy ∠BQP = 90. Niech punkt Q będzie odbiciem punktu Q względem środka odcinka BP. Z twierdzenia Pitagorasa w trójkącie prostokątnym AQB dostajemy AB2 = PQ2 + (AP + BQ)2 = 28 + 83. Ostatecznie możemy stwierdzić, że pole ABC jest równe

1 2 AB AC sin60 = 3 8 AB2 = 6 + 73 2 .

PIC
Statystyki
9
drużyn otrzymało
11.1%
drużyn rozwiązało
00:53:48
średni czas rozwiązywania

Zadanie S49 / J59

Niech P(x) = anxn + an1xn1 + + a1x + a0 będzie takim wielomianem o współczynnikach całkowitych nieujemnych, że

P (21 1 2 ) = 2020.

Znajdź najmniejszą możliwą wartość wyrażenia an + an1 + + a1 + a0.

Rozwiązanie

Wynik:

22


Niech u = 211 2 i zauważmy, że an + an1 + + a1 + a0 = P(1). Rozwiążemy zadanie w kilku krokach.

Krok 1: Sprawdzamy, że u jest pierwiastkiem wielomianu G(x) = x2 + x 5 i dzielimy P(x) przez G(x), tzn. piszemy

P(x) = Q(x)G(x) + Ax + B

dla pewnych liczb całkowitych A, B i wielomianu Q o współczynnikach całkowitych (współczynnikiem wiodącym wielomianu G(x) jest 1, więc standardowy algorytm dzielenia wielomianów prowadzi do takiego przedstawienia wielomianu P).

Krok 2: Ponieważ P(u) 2020 = 0, więc A, B są całkowite i u jest liczbą niewymierną, skąd wnioskujemy, że A = 0 i B 2020 = 0, tzn.

P(x) = Q(x)G(x) + 2020. (⋆)

Krok 3: Jeśli pewien współczynnik P(x), powiedzmy ak, spełnia ak 5, to wielomian P~(x) = P(x) + G(x)xk = P(x) + (x2 + x 5)xk również spełnia wszystkie warunki zadania i P~(1) = P(1) 3. Powtarzając tę procedurę tak długo jak to możliwe, otrzymujemy wielomian P(x) spełniający ak {0,1,2,3,4} oraz P(u) = 2020.

Krok 4: Udowodnimy, że wielomian P spełniający te warunki jest wyznaczony jednoznacznie. Każdy taki wielomian spełnia (⋆) dla pewnego wielomianu Q(x). Celem uzyskania 0 a0 4, gdzie a0 jest wyrazem wolnym wielomianu P(x), wnioskujemy, że wyraz wolny q0 wielomianu Q(x) musi spełniać q0 = 404. Ze względu na to, że znamy wszystkie współczynniki G(x) oraz to, że wyraz wolny ma wartość bezwzględną równą 5, możemy wyznaczyć współczynnik q1 stojący przy jednomianie x w Q(x) korzystając z równania (⋆). Rozumowanie to możemy kontynuować obliczając w końcu wszystkie współczynniki Q. Jednoznaczność Q(x) natychmiast implikuje jednoznaczność P(x).

Krok 5: Wystarczy teraz wykonać obliczenia powstałe wskutek powtarzania procedury opisanej w kroku trzecim. Zaczynamy z wielomianem stałym P0(x) = 2020 i liczymy:

P1(x) = 404x2 + 404x, P2(x) = 80x3 + 484x2 + 4x, P3(x) = 96x4 + 176x3 + 4x2 + 4x, P4(x) = 35x5 + 131x4 + x3 + 4x2 + 4x, P5(x) = 26x6 + 61x5 + x4 + x3 + 4x2 + 4x, P6(x) = 12x7 + 38x6 + x5 + x4 + x3 + 4x2 + 4x, P7(x) = 7x8 + 19x7 + 3x6 + x5 + x4 + x3 + 4x2 + 4x, P8(x) = 3x9 + 10x8 + 4x7 + 3x6 + x5 + x4 + x3 + 4x2 + 4x, P9(x) = 2x10 + 5x9 + 4x7 + 3x6 + x5 + x4 + x3 + 4x2 + 4x, P10(x) = x11 + 3x10 + 4x7 + 3x6 + x5 + x4 + x3 + 4x2 + 4x.

Szukane minimum wynosi

P10(1) = 1 + 3 + 4 + 3 + 1 + 1 + 1 + 4 + 4 = 22

.

Statystyki
5
drużyn otrzymało
20.0%
drużyn rozwiązało
00:31:27
średni czas rozwiązywania